Jan Vroegop

Segmentering

Voor signbedrijven zijn softsignage-ontwikkelingen van groot belang. Alles wijst erop dat full colour geprinte reclame op zelfklevende kunststof verschuift naar full colour printen op textiel: softsignage die kan worden opgespannen. De digitale productiemarkten voor reclametextiel hebben we in dit artikel gesegmenteerd:

- T-shirt printing op desktop inkjetprinters

- Soft signage op polyestertextiel met middenformaat inkjetprinters

- Industriële breedformaat polyestertextielprint via kingsize inkjetprinters

In de beginperiode is de signindustrie voor soft signage-productie vaak op het verkeerde been gezet geweest door extrapolaties vanuit de mode-textielwereld, vooral vanuit het short-run fashion printen. Ongewild hielp Fespa daaraan mee. Die gerespecteerde productiemarkt van kleine (high) fashion printshops maar ook van producties voor homedecortextiel en tapijtprint vallen buiten het kader van dit artikel. Vooral aan de soft signagemarkt waarvan IT Strategies denkt dat ze over vijf jaar zal zijn verdubbeld, zullen we veel aandacht besteden.

Vroege initiatieven

In onze regio startte textielprint in navolging van Japan met de 120 cm brede printers van Encad en Mimaki. Die waren bedoeld voor de vervaardiging van home-fashion-decoration textiel. Vrij snel werd duidelijk dat kwalitatief acceptabele indoor/outdoor textielprint qua materialenkennis en zorgvuldige (na)behandeling iets anders was dan de toenmalige signprint, hoofdzakelijk op kunststof. T-shirts werden toen nog in zeefdruk bedrukt. Eén van de vroege pioniers voor betere machines was Peter Hollanders van het gelijknamige Hollanders Printing Systems in Eindhoven. Zijn eerste achtkleuren ColorBooster reclametextielprinter was al meteen 223 cm breed voor 22-80 m2 uurproductie (in het begin vooral vlaggen) en kostte in 2004, 145.000 euro. Ook DuPont wilde zich in de home-fashion-decoration textielmarkt vestigen met brede Vutek printers, ondersteund door hun toen nog unieke textielinkten. DuPont heeft zich enkele jaren geleden als machineaanbieder teruggetrokken, maar de Artistri 2020 met twee printkoppen-shuttles is nog altijd een gerespecteerde textielprinter (aanschafprijs 2004 circa 200.000 dollar). Ook het Israëlische Aprion liet toen van zich spreken met een technologisch knappe dye sublimation printer voor papier en textiel. Het Italiaanse Reggiani baseerde daarop z'n industriële vlaggen- en bannerprinter die nog steeds succesvol is: de Reggiani DReAM 220 cm brede machine met een prijskaartje van 700.000 à 800.000 euro. In diezelfde periode ontplooide digitale T-shirt print zich explosief; soms zelfs met hybride processen (zeefdruk mèt print in eenzelfde arbeidsgang).

T-shirt output

De T-shirt printmarkt heeft intussen een hele rist T-shirt printsystemen opgeleverd; van industriële tot mid-end en low-end desktop-systemen. Duidelijke trend in deze markt is de opmars van het luxe T-shirt waarbij vooral donkere shirts (zwart, rood of andere volle contrasterende kleur) het goed doen. Daarvoor is printen op een wit geprinte onderlaag een vereiste. Voorafgaand moeten niet-voorbehandelde T-shirts worden gecoat in dezelfde arbeidsgang om gepigmenteerde textielinkten goed op het vezelmateriaal te laten hechten. De meest biedende T-shirt printers zoals de Kornit 931-8 met dubbele printertafel (à circa 135.000 euro) hebben voldoende nozzles om die coating eerst aan te brengen. Maar voor díe prijs heeft men een hoogproductieve achtkleuren tandem-productieprinter (printvlak 51 cm x 61 cm) waarop het ene shirt wordt geprint terwijl het andere wordt voorbereid; dus alternerend. Outputrange voor donkere T-shirts is 60 à 100 shirts, afhankelijk van de ingestelde resolutie. Met een enkele printertafel kost de 931-8 ongeveer 90.000 euro, maar in een meer dan gehalveerde outputrange. De recent gelanceerde stand-alone tandemprinter Kornit Avalanche 951-12 heeft zowel een groter printvlak (60 cm x 89 cm) als meer kleuren: 8 voor 2 x cmyk + 4 x wit.

Een alternatieve stand-alone tandem T-shirtprinter is de Brother GT-782 met printvlak 40,6 cm x 45,7 cm en vier printkoppen met dubbele nozzlerijen voor cmyk + 4 x wit. Afhankelijk van shirtkleur en resolutie-instelling is de output 30 à 60 shirts per uur. Prijs is 43.000 euro. Vraag uw dealer in de buurt bij Brother International Belgium in Dilbeek/Groot-Bijgaarden. Tijdens de beurs Grafi + Sign in Kortrijk waren de Brother-printers te zien op de stand van Liratex.

Desktop T-shirt

In het lager geprijsde segment worden desktop T-shirt printers van allerlei slag aangeboden. Het Duitse ESC (Europa-Siebdruckmaschinen-Centrum) pretendeert betrouwbare en goed geservicede inkjettextiel- en gadgetprinters en materialen/inkten te leveren. Bijvoorbeeld de Kiosk-III met printformaat 33 cm x 81cm en printkoppen voor cmyk + 4 x wit. Door de grote printtafellengte kunnen twee A4-formaatbeelden in één gang worden geprint (maar niet alternerend, de één na de ander). Op de servogestuurde onderband moeten dan twee shirtomspannen frames worden gelegd. Afhankelijk van kleuren en inrichtsnelheid via wissel-spanframes circa 15 à 25 shirts per uur. Voor zover bekend bedraagt de prijs ongeveer 25.080 dollar. Voor de juiste prijs in euro en een dealer in de buurt, neem contact op via www.esc-online.de.

Nog scherper geprijsd is het aanbod van www.brs-repro.de; een eenvoudig ogend machineaanbod dat krachtige kleurbeelden print op zwarte T-shirts. De gebruikte printer: een Polyprint TexJet achtkleuren shirtprinter (Epson). Deze printer zet vier keer wit op het T-shirt met direct daaroverheen een briljantkleurig beeld in zeven kleuren. De TexJet kost 12.500 tot 14.500 euro. De TexJet produceert volgens de leverancier 10 à 20 donkere T-shirts per uur, full colour geprint op een wit geprinte ondergrond. Offerte voor dealer of directe levering in België: via email brs@brs-repro.de. Ingeval men T-shirts vooraf moet coaten (voor hechting van de pigmentinkten) en daarvoor geen nozzles beschikbaar heeft op de bestaande printer, is de eenvoudige desktop coater van Mountek GmbH uit Winterlingen-Dld een oplossing. In dit desktop-apparaat wordt het (al dan niet donkere) shirt, programmagestuurd gecoat en kan na plaatsing van een droogkap aansluitend worden gedroogd. De precoater kost compleet 4.800 euro. Directe levering of dealer aanvragen via info@mountek.de.

Soft signage printen op polyestertextiel

Vlaggen, banners, billboarddoeken, terrasparasols, zonneschermdoeken, expostand-voiles en 'afscheidingswanden' in textiel vallen hier eveneens onder. De vierkantemeterprijzen van geprinte soft signage zijn afhankelijk van het gramgewicht per m2 polyestertextiel, het bestelde volume en de kwaliteit. Zonder montage en vanaf 100 m2 kost 450 g/m2 geprint B1 fotocanvas 19 euro per m2, 300 g/m2 geprint B1 Showtex doek 18 euro per m2, 150 g/m2 geprint B1 vlaggen- en bannerdoek 16,50 euro per m2 en het sterke B1 spinakerdoek 16,50 euro per m2; alles geprint en nabehandeld in één arbeidsdoorgang. Beprinte zelfklevende, gegoten witte signfolies liggen iets hoger in m2 prijs voor heavy duty outdoor toepassingen. Geprinte zelfklevende indoor-kunststoffolies worden ongeveer een kwart goedkoper aangeboden. Anders gezegd: qua m2 prijs zijn er geen excessieve verschillen. Reden te meer om naar de toepassingskosten van textiel te kijken. Vaak spreekt dat wel voor zich; een beprinte textielvoile is goedkoper dan een gedecoreerde afscheidingswand. Voor reclame-uitingen zoals banners, billboarddoeken en vlaggen, vraagt zelfklevend geprint signdoek om een stevige windbestendige en vooral effen achterwand waarop kan worden gekleefd. Die zijn meestal niet op de juiste plaats spontaan beschikbaar en moeten in prefab of ter plekke worden geconstrueerd. Vooral op plaatsen waar regelmatig de reclame wordt gewisseld, is soft signage in textiel in het voordeel door het logistieke gemak en zijn lagere globale kosten. Goed om daar uw klanten op te wijzen.

Midrange printsystemen voor polyestertextiel

Voorgaande bedenkingen over soft signage hadden betrekking op de techniek van het textielprinten èn het nabehandelen in één arbeidsdoorgang. Er moet dus worden gekozen voor directe of indirecte beeldoverdracht op het polyesterdoek. De tabel maakt al duidelijk waarom in de keuze voor betere beeldscherpte en groter kleurgamma wordt gekozen voor overdracht via transferpapier. Dus een tweestappen-methode waarbij de totaalkosten van de stand-alone printer en dito sublimatiekalander samen hoger kunnen zijn dan de machinekosten bij directprint op geïntegreerde machines.

Kostenvoorbeelden: de print-en-kalander-geïntegreerde Mutoh Viper TX softsign rechtstreekse textielprinter, met inlijn droging en fixatie, met een breedterange van 161-228,5 cm kost op de breedte 228,5 cm afgerond 70.000 euro. Mutoh Viper TX softsign printers produceren ongeveer 37 m2 tot 77 m2 per uur. Bijna één meter breder kost de 320 cm brede inlijn-combinatie van Mimaki JV5-320DS (direct-to-screen) met SeTeMa I-Fix ('droge' fixeerkalander) in totaal ongeveer 250.000 euro. SeTeMa's I-Fix werkt met een sublimatie-vergassingstemperatuur tussen 160 en 210 graden Celsius. Verkoop van deze Mimaki-SeTeMa combinatie verloopt voor België via het in textielprint gespecialiseerde Colgraphix B.V. in Goor-Nederland. Een 330 cm brede Mimaki JV5-DS320 inclusief eigen aangebouwde fixeerdroger kost 125.000 euro bij Multi-Plot Europe (www.multiplot.de) in Bad Emstal-Dld en produceert 44-62 m2 soft signage per uur. Wie meer wil weten over Mimaki, kan uiteraard eveneens terecht bij Igepa Belux, dat het merk in België verdeeld.

Mutoh, Mimaki en Roland DG met zijn VersaArt-sublimatieprinters bedienen met hun softsign printsystemen zowel het middenformaat als ook de overgang naar het industriële breedformaat soft signage-segment; dit lang niet altijd onder eigen naam maar ook via verkoopkanalen met een sterke specialisatie in textielprint zoals Colgraphix en Multi-Plot Europe, of via 'private label' aanbieders zoals ATPcolor, d-gen, Studio FX.

Textielprints fixeren

Bij een systeemkeuze is het niet altijd kiezen voor de ene of de andere printmethode. Waterinkt gebaseerde printers kunnen doorgaans transferprints voor polyestertextiel maken, zij het gespiegeld en qua profilering aangepast aan het textiel. Het transfer-sublimeren en fixeren (de beeldoverdracht) moeten uiteraard op een aparte sublimatiekalander gebeuren. Dat is een extra investering voor soft signage ingeval men reeds over een printer beschikt. Afhankelijk van concept en breedte kost een sublimatiekalander ongeveer 20.000 tot 80.000 euro. Klieverik's GTS 1850DS werkt op een breedte van 165 cm en kost 30.000 euro; vergelijkbaar met Multi-Plot's Heatfix-3200CE2 à 31.200 euro. Ook bouwen printerfabrikanten soms eigen kalandersystemen zoals Mutoh's UniFixer 65 met werkbreedte 170 cm, prijs 18.995 euro. Hollanders levert direct vanuit Eindhoven-Nederland (www.hollanders-ps.nl) industriële textiel-fixeersystemen. De energievriendelijke HPS ColorFix 230 met werkbreedte 240 cm en zerocontact fixeersysteem kost 54.780 euro. Hollanders' 340 cm brede fixeersysteem HPS ColorFix XL kost 78.950 euro. De SeTeMa I-Fix werd al hiervoor genoemd. Nog andere industriële en op grote breedte werkende sublimatie-kalanderystemen worden geleverd door het Italiaanse Monti. Kijk voor Monti op www.artrend.com/products/monti/special/special.htm. Monti wordt ook inlijn toegepast door Durst.

Industriële breedformaat soft signage

Via een vaag overgangsgebied volgt nu de industriële breedformaat soft signage-range waar we fabrikanten tegenkomen zoals Agfa-Jeti, d-gen, Durst, Hollanders, Konica Minolta Nassenger-V en Reggiani. Bij deze voor continugebruik ontwikkelde soft signage-printers is alles groter: werkbreedte, output en aanschafprijs gaan een stap verder dan eerder genoemde systemen.

Agfa's Jeti Aquajet 3324 textielprinter met aangebouwde fixeerdroger levert inlijn een soft signage productie van 60 m2 per uur. Werkbreedte van deze zeskleuren textiel-sublimatieprinter is 320 cm. In de lijstprijs ongeveer 225.000 euro van deze zeer robuuste direct-op-textielprinter, zit ook een filterkast om de vochtige lucht uit de sublimatiedroger te neutraliseren.

d-gen wordt in West-Europa gedistribueerd door het eerdergenoemde Multi-Plot. d-gen's professionele achtkleurenprinter (cmyk, lm, lc, oranje en groen), de Teleios/GT, heeft een werkbreedte van 180 cm en produceert met een inlijn geschakelde fixeerdroger en oprolunit 18 m2 tot 140 m2 soft signage per uur, afhankelijk van aantal kleuren en kwaliteitsinstelling. Prijs, 169.000 euro (compleet). Er is ook een 320 cm brede Teleios/GT in aantocht.

Durst introduceerde op Fespa 2010 zijn Rhotex 320 multipass textielprinter; een 320 cm brede multipass watergebaseerde inkjetprinter voor directe of indirecte texielprint, off-line gedemonstreerd met een Monti rotatieve kalanderpers. De prestaties van deze multipass Rhotex 320 zijn: 72 m2 uurproductie op 600 dpi resolutie in zes kleuren (CcMmYK). Keuze om printer en sublimatiekalander niet aan elkaar te koppelen motiveert Durst met: "In 24/7 onbewaakte productie werkt dat niet betrouwbaar. De doorloopsnelheden van beide apparaten kunnen verschillend zijn. Printer en kalanderpers mogen elkaar niet ophouden tijdens hun productiecyclus", aldus nog Durst. Er zijn nu al 15 Rhotex 320-machines uitgeleverd en in productie.

De rechtstreeks in België verkopende textielprinter-bouwer Hollanders uit Eindhoven lanceerde op Fespa 2008 in Geneve zijn bredere apparatenreeks voor textielproductie èn soft signage. Hollanders' achtkleuren ColorBooster XL heeft een werkbreedte van 332 cm en haalt een uurproductie van 22 m2 tot 80 m2 soft signage per uur. Prijsbandbreedte is 198.760 euro met Epson-koppen, tot 274.220 euro met Seiko-koppen. In Eindhoven heeft Hollanders een kennis- en demonstratiecentrum ingericht waar ook proefproducties voor klanten kunnen worden gedemonstreerd. Zoals Multi-Plot levert Hollanders ook inkten, textiel- en transfermaterialen.

Konica Minolta's Nassenger V-SD en Nassenger V-TX textielprinters met aangebouwde droger en/of fixeerdroger hebben lijstprijzen vanaf 225.000 euro. Konica geeft voor de hoogste kwaliteit van 540 x 720 dpi een output van max 60 m2 per uur. Meer informatie: www.konicaminolta.be/nl.

Reggiani's DReAM printmachines printen met zeven Scitex/Aprion piëzo-inkjetkoppen à 600 dpi. Ze produceren vooral zwaardere fullcolour doeken soft signage, inclusief nabehandeling aan max. 150 m2 per uur. De DReAM heeft een prijsvork van 700.000 à 800.000 euro. Deze forse prijs ontstaat door de uitgebreide randapparatuur, ook voor fashion- en homedecoration-textiel en gericht op continuproductie en hoogwaardige kwaliteit.

Jan VroegopSegmenteringVoor signbedrijven zijn softsignage-ontwikkelingen van groot belang. Alles wijst erop dat full colour geprinte reclame op zelfklevende kunststof verschuift naar full colour printen op textiel: softsignage die kan worden opgespannen. De digitale productiemarkten voor reclametextiel hebben we in dit artikel gesegmenteerd: - T-shirt printing op desktop inkjetprinters- Soft signage op polyestertextiel met middenformaat inkjetprinters- Industriële breedformaat polyestertextielprint via kingsize inkjetprintersIn de beginperiode is de signindustrie voor soft signage-productie vaak op het verkeerde been gezet geweest door extrapolaties vanuit de mode-textielwereld, vooral vanuit het short-run fashion printen. Ongewild hielp Fespa daaraan mee. Die gerespecteerde productiemarkt van kleine (high) fashion printshops maar ook van producties voor homedecortextiel en tapijtprint vallen buiten het kader van dit artikel. Vooral aan de soft signagemarkt waarvan IT Strategies denkt dat ze over vijf jaar zal zijn verdubbeld, zullen we veel aandacht besteden. Vroege initiatievenIn onze regio startte textielprint in navolging van Japan met de 120 cm brede printers van Encad en Mimaki. Die waren bedoeld voor de vervaardiging van home-fashion-decoration textiel. Vrij snel werd duidelijk dat kwalitatief acceptabele indoor/outdoor textielprint qua materialenkennis en zorgvuldige (na)behandeling iets anders was dan de toenmalige signprint, hoofdzakelijk op kunststof. T-shirts werden toen nog in zeefdruk bedrukt. Eén van de vroege pioniers voor betere machines was Peter Hollanders van het gelijknamige Hollanders Printing Systems in Eindhoven. Zijn eerste achtkleuren ColorBooster reclametextielprinter was al meteen 223 cm breed voor 22-80 m2 uurproductie (in het begin vooral vlaggen) en kostte in 2004, 145.000 euro. Ook DuPont wilde zich in de home-fashion-decoration textielmarkt vestigen met brede Vutek printers, ondersteund door hun toen nog unieke textielinkten. DuPont heeft zich enkele jaren geleden als machineaanbieder teruggetrokken, maar de Artistri 2020 met twee printkoppen-shuttles is nog altijd een gerespecteerde textielprinter (aanschafprijs 2004 circa 200.000 dollar). Ook het Israëlische Aprion liet toen van zich spreken met een technologisch knappe dye sublimation printer voor papier en textiel. Het Italiaanse Reggiani baseerde daarop z'n industriële vlaggen- en bannerprinter die nog steeds succesvol is: de Reggiani DReAM 220 cm brede machine met een prijskaartje van 700.000 à 800.000 euro. In diezelfde periode ontplooide digitale T-shirt print zich explosief; soms zelfs met hybride processen (zeefdruk mèt print in eenzelfde arbeidsgang). T-shirt outputDe T-shirt printmarkt heeft intussen een hele rist T-shirt printsystemen opgeleverd; van industriële tot mid-end en low-end desktop-systemen. Duidelijke trend in deze markt is de opmars van het luxe T-shirt waarbij vooral donkere shirts (zwart, rood of andere volle contrasterende kleur) het goed doen. Daarvoor is printen op een wit geprinte onderlaag een vereiste. Voorafgaand moeten niet-voorbehandelde T-shirts worden gecoat in dezelfde arbeidsgang om gepigmenteerde textielinkten goed op het vezelmateriaal te laten hechten. De meest biedende T-shirt printers zoals de Kornit 931-8 met dubbele printertafel (à circa 135.000 euro) hebben voldoende nozzles om die coating eerst aan te brengen. Maar voor díe prijs heeft men een hoogproductieve achtkleuren tandem-productieprinter (printvlak 51 cm x 61 cm) waarop het ene shirt wordt geprint terwijl het andere wordt voorbereid; dus alternerend. Outputrange voor donkere T-shirts is 60 à 100 shirts, afhankelijk van de ingestelde resolutie. Met een enkele printertafel kost de 931-8 ongeveer 90.000 euro, maar in een meer dan gehalveerde outputrange. De recent gelanceerde stand-alone tandemprinter Kornit Avalanche 951-12 heeft zowel een groter printvlak (60 cm x 89 cm) als meer kleuren: 8 voor 2 x cmyk + 4 x wit. Een alternatieve stand-alone tandem T-shirtprinter is de Brother GT-782 met printvlak 40,6 cm x 45,7 cm en vier printkoppen met dubbele nozzlerijen voor cmyk + 4 x wit. Afhankelijk van shirtkleur en resolutie-instelling is de output 30 à 60 shirts per uur. Prijs is 43.000 euro. Vraag uw dealer in de buurt bij Brother International Belgium in Dilbeek/Groot-Bijgaarden. Tijdens de beurs Grafi + Sign in Kortrijk waren de Brother-printers te zien op de stand van Liratex.Desktop T-shirt In het lager geprijsde segment worden desktop T-shirt printers van allerlei slag aangeboden. Het Duitse ESC (Europa-Siebdruckmaschinen-Centrum) pretendeert betrouwbare en goed geservicede inkjettextiel- en gadgetprinters en materialen/inkten te leveren. Bijvoorbeeld de Kiosk-III met printformaat 33 cm x 81cm en printkoppen voor cmyk + 4 x wit. Door de grote printtafellengte kunnen twee A4-formaatbeelden in één gang worden geprint (maar niet alternerend, de één na de ander). Op de servogestuurde onderband moeten dan twee shirtomspannen frames worden gelegd. Afhankelijk van kleuren en inrichtsnelheid via wissel-spanframes circa 15 à 25 shirts per uur. Voor zover bekend bedraagt de prijs ongeveer 25.080 dollar. Voor de juiste prijs in euro en een dealer in de buurt, neem contact op via www.esc-online.de. Nog scherper geprijsd is het aanbod van www.brs-repro.de; een eenvoudig ogend machineaanbod dat krachtige kleurbeelden print op zwarte T-shirts. De gebruikte printer: een Polyprint TexJet achtkleuren shirtprinter (Epson). Deze printer zet vier keer wit op het T-shirt met direct daaroverheen een briljantkleurig beeld in zeven kleuren. De TexJet kost 12.500 tot 14.500 euro. De TexJet produceert volgens de leverancier 10 à 20 donkere T-shirts per uur, full colour geprint op een wit geprinte ondergrond. Offerte voor dealer of directe levering in België: via email brs@brs-repro.de. Ingeval men T-shirts vooraf moet coaten (voor hechting van de pigmentinkten) en daarvoor geen nozzles beschikbaar heeft op de bestaande printer, is de eenvoudige desktop coater van Mountek GmbH uit Winterlingen-Dld een oplossing. In dit desktop-apparaat wordt het (al dan niet donkere) shirt, programmagestuurd gecoat en kan na plaatsing van een droogkap aansluitend worden gedroogd. De precoater kost compleet 4.800 euro. Directe levering of dealer aanvragen via info@mountek.de.Soft signage printen op polyestertextielVlaggen, banners, billboarddoeken, terrasparasols, zonneschermdoeken, expostand-voiles en 'afscheidingswanden' in textiel vallen hier eveneens onder. De vierkantemeterprijzen van geprinte soft signage zijn afhankelijk van het gramgewicht per m2 polyestertextiel, het bestelde volume en de kwaliteit. Zonder montage en vanaf 100 m2 kost 450 g/m2 geprint B1 fotocanvas 19 euro per m2, 300 g/m2 geprint B1 Showtex doek 18 euro per m2, 150 g/m2 geprint B1 vlaggen- en bannerdoek 16,50 euro per m2 en het sterke B1 spinakerdoek 16,50 euro per m2; alles geprint en nabehandeld in één arbeidsdoorgang. Beprinte zelfklevende, gegoten witte signfolies liggen iets hoger in m2 prijs voor heavy duty outdoor toepassingen. Geprinte zelfklevende indoor-kunststoffolies worden ongeveer een kwart goedkoper aangeboden. Anders gezegd: qua m2 prijs zijn er geen excessieve verschillen. Reden te meer om naar de toepassingskosten van textiel te kijken. Vaak spreekt dat wel voor zich; een beprinte textielvoile is goedkoper dan een gedecoreerde afscheidingswand. Voor reclame-uitingen zoals banners, billboarddoeken en vlaggen, vraagt zelfklevend geprint signdoek om een stevige windbestendige en vooral effen achterwand waarop kan worden gekleefd. Die zijn meestal niet op de juiste plaats spontaan beschikbaar en moeten in prefab of ter plekke worden geconstrueerd. Vooral op plaatsen waar regelmatig de reclame wordt gewisseld, is soft signage in textiel in het voordeel door het logistieke gemak en zijn lagere globale kosten. Goed om daar uw klanten op te wijzen. Midrange printsystemen voor polyestertextielVoorgaande bedenkingen over soft signage hadden betrekking op de techniek van het textielprinten èn het nabehandelen in één arbeidsdoorgang. Er moet dus worden gekozen voor directe of indirecte beeldoverdracht op het polyesterdoek. De tabel maakt al duidelijk waarom in de keuze voor betere beeldscherpte en groter kleurgamma wordt gekozen voor overdracht via transferpapier. Dus een tweestappen-methode waarbij de totaalkosten van de stand-alone printer en dito sublimatiekalander samen hoger kunnen zijn dan de machinekosten bij directprint op geïntegreerde machines. Kostenvoorbeelden: de print-en-kalander-geïntegreerde Mutoh Viper TX softsign rechtstreekse textielprinter, met inlijn droging en fixatie, met een breedterange van 161-228,5 cm kost op de breedte 228,5 cm afgerond 70.000 euro. Mutoh Viper TX softsign printers produceren ongeveer 37 m2 tot 77 m2 per uur. Bijna één meter breder kost de 320 cm brede inlijn-combinatie van Mimaki JV5-320DS (direct-to-screen) met SeTeMa I-Fix ('droge' fixeerkalander) in totaal ongeveer 250.000 euro. SeTeMa's I-Fix werkt met een sublimatie-vergassingstemperatuur tussen 160 en 210 graden Celsius. Verkoop van deze Mimaki-SeTeMa combinatie verloopt voor België via het in textielprint gespecialiseerde Colgraphix B.V. in Goor-Nederland. Een 330 cm brede Mimaki JV5-DS320 inclusief eigen aangebouwde fixeerdroger kost 125.000 euro bij Multi-Plot Europe (www.multiplot.de) in Bad Emstal-Dld en produceert 44-62 m2 soft signage per uur. Wie meer wil weten over Mimaki, kan uiteraard eveneens terecht bij Igepa Belux, dat het merk in België verdeeld.Mutoh, Mimaki en Roland DG met zijn VersaArt-sublimatieprinters bedienen met hun softsign printsystemen zowel het middenformaat als ook de overgang naar het industriële breedformaat soft signage-segment; dit lang niet altijd onder eigen naam maar ook via verkoopkanalen met een sterke specialisatie in textielprint zoals Colgraphix en Multi-Plot Europe, of via 'private label' aanbieders zoals ATPcolor, d-gen, Studio FX. Textielprints fixerenBij een systeemkeuze is het niet altijd kiezen voor de ene of de andere printmethode. Waterinkt gebaseerde printers kunnen doorgaans transferprints voor polyestertextiel maken, zij het gespiegeld en qua profilering aangepast aan het textiel. Het transfer-sublimeren en fixeren (de beeldoverdracht) moeten uiteraard op een aparte sublimatiekalander gebeuren. Dat is een extra investering voor soft signage ingeval men reeds over een printer beschikt. Afhankelijk van concept en breedte kost een sublimatiekalander ongeveer 20.000 tot 80.000 euro. Klieverik's GTS 1850DS werkt op een breedte van 165 cm en kost 30.000 euro; vergelijkbaar met Multi-Plot's Heatfix-3200CE2 à 31.200 euro. Ook bouwen printerfabrikanten soms eigen kalandersystemen zoals Mutoh's UniFixer 65 met werkbreedte 170 cm, prijs 18.995 euro. Hollanders levert direct vanuit Eindhoven-Nederland (www.hollanders-ps.nl) industriële textiel-fixeersystemen. De energievriendelijke HPS ColorFix 230 met werkbreedte 240 cm en zerocontact fixeersysteem kost 54.780 euro. Hollanders' 340 cm brede fixeersysteem HPS ColorFix XL kost 78.950 euro. De SeTeMa I-Fix werd al hiervoor genoemd. Nog andere industriële en op grote breedte werkende sublimatie-kalanderystemen worden geleverd door het Italiaanse Monti. Kijk voor Monti op www.artrend.com/products/monti/special/special.htm. Monti wordt ook inlijn toegepast door Durst.Industriële breedformaat soft signageVia een vaag overgangsgebied volgt nu de industriële breedformaat soft signage-range waar we fabrikanten tegenkomen zoals Agfa-Jeti, d-gen, Durst, Hollanders, Konica Minolta Nassenger-V en Reggiani. Bij deze voor continugebruik ontwikkelde soft signage-printers is alles groter: werkbreedte, output en aanschafprijs gaan een stap verder dan eerder genoemde systemen. Agfa's Jeti Aquajet 3324 textielprinter met aangebouwde fixeerdroger levert inlijn een soft signage productie van 60 m2 per uur. Werkbreedte van deze zeskleuren textiel-sublimatieprinter is 320 cm. In de lijstprijs ongeveer 225.000 euro van deze zeer robuuste direct-op-textielprinter, zit ook een filterkast om de vochtige lucht uit de sublimatiedroger te neutraliseren. d-gen wordt in West-Europa gedistribueerd door het eerdergenoemde Multi-Plot. d-gen's professionele achtkleurenprinter (cmyk, lm, lc, oranje en groen), de Teleios/GT, heeft een werkbreedte van 180 cm en produceert met een inlijn geschakelde fixeerdroger en oprolunit 18 m2 tot 140 m2 soft signage per uur, afhankelijk van aantal kleuren en kwaliteitsinstelling. Prijs, 169.000 euro (compleet). Er is ook een 320 cm brede Teleios/GT in aantocht.Durst introduceerde op Fespa 2010 zijn Rhotex 320 multipass textielprinter; een 320 cm brede multipass watergebaseerde inkjetprinter voor directe of indirecte texielprint, off-line gedemonstreerd met een Monti rotatieve kalanderpers. De prestaties van deze multipass Rhotex 320 zijn: 72 m2 uurproductie op 600 dpi resolutie in zes kleuren (CcMmYK). Keuze om printer en sublimatiekalander niet aan elkaar te koppelen motiveert Durst met: "In 24/7 onbewaakte productie werkt dat niet betrouwbaar. De doorloopsnelheden van beide apparaten kunnen verschillend zijn. Printer en kalanderpers mogen elkaar niet ophouden tijdens hun productiecyclus", aldus nog Durst. Er zijn nu al 15 Rhotex 320-machines uitgeleverd en in productie.De rechtstreeks in België verkopende textielprinter-bouwer Hollanders uit Eindhoven lanceerde op Fespa 2008 in Geneve zijn bredere apparatenreeks voor textielproductie èn soft signage. Hollanders' achtkleuren ColorBooster XL heeft een werkbreedte van 332 cm en haalt een uurproductie van 22 m2 tot 80 m2 soft signage per uur. Prijsbandbreedte is 198.760 euro met Epson-koppen, tot 274.220 euro met Seiko-koppen. In Eindhoven heeft Hollanders een kennis- en demonstratiecentrum ingericht waar ook proefproducties voor klanten kunnen worden gedemonstreerd. Zoals Multi-Plot levert Hollanders ook inkten, textiel- en transfermaterialen.Konica Minolta's Nassenger V-SD en Nassenger V-TX textielprinters met aangebouwde droger en/of fixeerdroger hebben lijstprijzen vanaf 225.000 euro. Konica geeft voor de hoogste kwaliteit van 540 x 720 dpi een output van max 60 m2 per uur. Meer informatie: www.konicaminolta.be/nl.Reggiani's DReAM printmachines printen met zeven Scitex/Aprion piëzo-inkjetkoppen à 600 dpi. Ze produceren vooral zwaardere fullcolour doeken soft signage, inclusief nabehandeling aan max. 150 m2 per uur. De DReAM heeft een prijsvork van 700.000 à 800.000 euro. Deze forse prijs ontstaat door de uitgebreide randapparatuur, ook voor fashion- en homedecoration-textiel en gericht op continuproductie en hoogwaardige kwaliteit.