Gemiddeld brengt elke Europeaan meer dan 180 kg verpakkingsafval per jaar voort, hoofdzakelijk papier en plastic. De EU is van mening dat als er geen maatregelen genomen worden, het verpakkingsafval op het continent tegen 2030 met 19 procent zou toenemen. De nieuwe Europese regels willen daarom die trend beperken door hergebruik en recyclage te bevorderen. En dat leidt tot onenigheid en zorgen in uiteenlopende industriële kringen.

Geen eenmalige verpakkingen meer in horeca

De nieuwe regels vermelden verplichte doelstellingen voor de hoeveelheid gerecycleerd materiaal dat in plastic verpakkingen gebruikt wordt. Cafés, winkels en hotels worden aangespoord om op hernieuwbare verpakkingen over te schakelen en van eenmalige verpakkingen af te zien. De EU vraagt dat alle verpakkingen op de Europese markt tegen 2030 recycleerbaar zouden zijn. De Commissie verbiedt bovendien bepaalde eenmalige verpakkingen in de hotelsector. Dat betekent het einde voor wegwerpborden en -bekers, voor zakjes met suiker of andere voedingsproducten, maar ook voor de kleine zeepjes en shampoos in de hotels. Tegen die richtlijn wordt geprotesteerd met het argument dat herbruikbare verpakkingen meer water en energie verbruiken. Volgens HOTREC, de lobby van het hotelwezen, zou een verbod "een volledige analyse vereisen van de bedrijfskosten, meer bepaald de energie-, water- en werkingskosten".

De EU verplicht de bedrijven ook om een bepaalde hoeveelheid producten in herbruikbare of hervulbare verpakkingen aan te bieden. Een voorbeeld: 20 procent van de meeneemdrankjes die cafés verkopen, moeten tegen 2030 in herbruikbare verpakkingen aangeboden worden of in de eigen bekers van de klanten. En tegen 2040 moet dat cijfer tot 80 procent stijgen. Bierverkopers moeten tegen 2030 tien procent van hun producten in hervulbare flessen verkopen, en tegen 2040 twintig procent.

De European Paper Packaging Alliance (EPPA) zegt zich zorgen te maken over het voorstel van de Europese Commissie betreffende het verpakkingsafval. "Dat voorstel steunt niet op wetenschappelijke bewijzen en richt zich niet op oplossingen die de beste milieuresultaten mogelijk maken", verklaart EPPA. De alliantie suggereert dat de Commissie de impact van de volledige levenscyclus van alle verpakkingsproducten zou moeten onderzoeken. "De wetenschappelijke bewijzen tonen aan dat de eenmalige, recycleerbare en herbruikbare verpakkingen op basis van papier een kleinere impact op het milieu hebben dan de herbruikbare systemen bij meeneemgerechten, in fastfoodrestaurants en in winkels", stelt Matti Rantanen, algemeen directeur van de EPPA. CEPI denkt in dezelfde richting en voegt eraan toe dat de "doelstellingen die in het nieuwe voorstel vastgelegd zijn, zich zouden moeten concentreren op de markten waar de prestaties van de circulaire economie verbeterd moeten worden, en dat de beslissing om voor recycleerbare of herbruikbare verpakkingen te kiezen, op wetenschappelijke bewijzen moeten stoelen, onafhankelijk van hun respectieve voordelen voor het milieu."

Recyclage in het oog van de storm

Hoewel de Europese Commissie zowel op recyclage als op hergebruik mikt, klagen verscheidene industriële groepen dat het voorstel de herbruikbare verpakkingen onrechtmatig voortrekt ten opzichte van eenmalige verpakkingen. Dat zet de huidige investeringen in recyclageinstallaties onder druk. Unesda, de vereniging die de belangen van de Europese sector van de niet-alcoholische dranken verdedigt, heeft op haar beurt op het voorstel van de Commissie gereageerd. "Het voorstel legt alleen aan de drankensector doelstellingen voor hergebruik op. (...) Heel wat bedrijven kunnen het tegendeel van duurzaam worden doordat de investeringen in recyclagetechnologieën ondoeltreffend gebruikt worden. Die technologieën worden overbodig door de bijkomende investeringen die in elk land nodig zijn om het hergebruik te bevorderen. Het voorstel preciseert evenmin hoe de kringloop van de recycleerbare drankenverpakkingen, die dankzij verplichte investeringen in statiegeldsystemen verzameld worden, zal worden beschermd."

Biologisch afbreekbare verpakkingen in het vizier

Ook de producenten van composteerbare verpakkingen en verpakkingen op basis van biologische grondstoffen krijgen nieuwe regels opgelegd. De Commissie heeft een lijst opgesteld van producten die ontworpen moeten worden zodat ze gecomposteerd kunnen worden. Namelijk theezakjes, koffiecapsules, zelfklevende etiketten voor fruit en groenten, en lichtgewicht plastic zakken. De rest moet gerecycleerd worden.

Bedreigde marketing

Het voorstel van de Commissie zou ook de 'overbodige' verpakkingen verbieden, zoals dubbele wanden of valse bodems die de indruk geven dat er meer product in de verpakking zit dan het geval is. Heel concreet moeten alle verpakkingen ontworpen worden om functioneel te zijn en om de hoeveelheid gebruikte verpakking tot een minimum te beperken. Dat zou leiden tot een standaardisering van de verpakkingen. En dat valt niet echt in de smaak van bedrijven die opvallende verpakkingen gebruiken om zich van de concurrentie te onderscheiden (bijv. parfums, sterke dranken).

Het voorstel van de Europese Commissie wordt nu onderzocht door het Europees Parlement en de landen van de EU.

Gemiddeld brengt elke Europeaan meer dan 180 kg verpakkingsafval per jaar voort, hoofdzakelijk papier en plastic. De EU is van mening dat als er geen maatregelen genomen worden, het verpakkingsafval op het continent tegen 2030 met 19 procent zou toenemen. De nieuwe Europese regels willen daarom die trend beperken door hergebruik en recyclage te bevorderen. En dat leidt tot onenigheid en zorgen in uiteenlopende industriële kringen. De nieuwe regels vermelden verplichte doelstellingen voor de hoeveelheid gerecycleerd materiaal dat in plastic verpakkingen gebruikt wordt. Cafés, winkels en hotels worden aangespoord om op hernieuwbare verpakkingen over te schakelen en van eenmalige verpakkingen af te zien. De EU vraagt dat alle verpakkingen op de Europese markt tegen 2030 recycleerbaar zouden zijn. De Commissie verbiedt bovendien bepaalde eenmalige verpakkingen in de hotelsector. Dat betekent het einde voor wegwerpborden en -bekers, voor zakjes met suiker of andere voedingsproducten, maar ook voor de kleine zeepjes en shampoos in de hotels. Tegen die richtlijn wordt geprotesteerd met het argument dat herbruikbare verpakkingen meer water en energie verbruiken. Volgens HOTREC, de lobby van het hotelwezen, zou een verbod "een volledige analyse vereisen van de bedrijfskosten, meer bepaald de energie-, water- en werkingskosten".De EU verplicht de bedrijven ook om een bepaalde hoeveelheid producten in herbruikbare of hervulbare verpakkingen aan te bieden. Een voorbeeld: 20 procent van de meeneemdrankjes die cafés verkopen, moeten tegen 2030 in herbruikbare verpakkingen aangeboden worden of in de eigen bekers van de klanten. En tegen 2040 moet dat cijfer tot 80 procent stijgen. Bierverkopers moeten tegen 2030 tien procent van hun producten in hervulbare flessen verkopen, en tegen 2040 twintig procent.De European Paper Packaging Alliance (EPPA) zegt zich zorgen te maken over het voorstel van de Europese Commissie betreffende het verpakkingsafval. "Dat voorstel steunt niet op wetenschappelijke bewijzen en richt zich niet op oplossingen die de beste milieuresultaten mogelijk maken", verklaart EPPA. De alliantie suggereert dat de Commissie de impact van de volledige levenscyclus van alle verpakkingsproducten zou moeten onderzoeken. "De wetenschappelijke bewijzen tonen aan dat de eenmalige, recycleerbare en herbruikbare verpakkingen op basis van papier een kleinere impact op het milieu hebben dan de herbruikbare systemen bij meeneemgerechten, in fastfoodrestaurants en in winkels", stelt Matti Rantanen, algemeen directeur van de EPPA. CEPI denkt in dezelfde richting en voegt eraan toe dat de "doelstellingen die in het nieuwe voorstel vastgelegd zijn, zich zouden moeten concentreren op de markten waar de prestaties van de circulaire economie verbeterd moeten worden, en dat de beslissing om voor recycleerbare of herbruikbare verpakkingen te kiezen, op wetenschappelijke bewijzen moeten stoelen, onafhankelijk van hun respectieve voordelen voor het milieu."Hoewel de Europese Commissie zowel op recyclage als op hergebruik mikt, klagen verscheidene industriële groepen dat het voorstel de herbruikbare verpakkingen onrechtmatig voortrekt ten opzichte van eenmalige verpakkingen. Dat zet de huidige investeringen in recyclageinstallaties onder druk. Unesda, de vereniging die de belangen van de Europese sector van de niet-alcoholische dranken verdedigt, heeft op haar beurt op het voorstel van de Commissie gereageerd. "Het voorstel legt alleen aan de drankensector doelstellingen voor hergebruik op. (...) Heel wat bedrijven kunnen het tegendeel van duurzaam worden doordat de investeringen in recyclagetechnologieën ondoeltreffend gebruikt worden. Die technologieën worden overbodig door de bijkomende investeringen die in elk land nodig zijn om het hergebruik te bevorderen. Het voorstel preciseert evenmin hoe de kringloop van de recycleerbare drankenverpakkingen, die dankzij verplichte investeringen in statiegeldsystemen verzameld worden, zal worden beschermd."Ook de producenten van composteerbare verpakkingen en verpakkingen op basis van biologische grondstoffen krijgen nieuwe regels opgelegd. De Commissie heeft een lijst opgesteld van producten die ontworpen moeten worden zodat ze gecomposteerd kunnen worden. Namelijk theezakjes, koffiecapsules, zelfklevende etiketten voor fruit en groenten, en lichtgewicht plastic zakken. De rest moet gerecycleerd worden.Het voorstel van de Commissie zou ook de 'overbodige' verpakkingen verbieden, zoals dubbele wanden of valse bodems die de indruk geven dat er meer product in de verpakking zit dan het geval is. Heel concreet moeten alle verpakkingen ontworpen worden om functioneel te zijn en om de hoeveelheid gebruikte verpakking tot een minimum te beperken. Dat zou leiden tot een standaardisering van de verpakkingen. En dat valt niet echt in de smaak van bedrijven die opvallende verpakkingen gebruiken om zich van de concurrentie te onderscheiden (bijv. parfums, sterke dranken).Het voorstel van de Europese Commissie wordt nu onderzocht door het Europees Parlement en de landen van de EU.