In de ontwikkelingsgeschiedenis van rastertechnologieën is de sector eerst geëvolueerd van conventioneel naar digitaal rasteren. De eerste computergegenereerde rasters zagen het levenslicht toen de digitale kleurenscanners hun intrede deden. Er werd een strijd uitgevochten tussen rationele en irrationele rasters, waarbij alles draaide om de grootte van de rasterpunt en de rasterhoek die gehaald kon worden.

Met de komst van PostScript werd de strijd nog intenser, omdat de verschillende fabrikanten van PostScript RIP's elk hun eigen versie van rationeel of irrationeel rasteren ontwikkelden. Onder een loep bekeken vertonen al die rasters het typische rozetpatroon en meestal, onder bepaalde omstandigheden, ook moiré of kleurverschuivingen. Dit type van rasters noemen we AM-rasters.

Daarna kwamen stochastische of frequentiegemoduleerde (FM) rasters op de markt, waarbij de rasterpunten een beperkt aantal formaten kennen en in een schijnbaar willekeurig patroon worden weergegeven. Opnieuw kwamen alle leveranciers met hun eigen versies om niet verstrikt te raken in patenten. De meest bekende en zwaarst gepromote toepassing was Staccato van Creo (nu Kodak).

De volgende ontwikkeling, deze keer ingezet door Agfa met Sublima, was die van de hybride rasters, waarin AM en FM worden gecombineerd in één beeld om zo de voordelen van beide benaderingen te benutten. Daarnaast heeft het echter ook de beperkingen van beide rastervormen in zich. Dit raster is niet door alle leveranciers overgenomen, omdat Agfa het patent flink had dichtgetimmerd en het gebruik in licentie van de technologie behoorlijk prijzig is. Er zijn ook nog andere rastertypes om de ultieme grijswaarde te krijgen, waarbij EskoArtwork's concentrisch raster een goed voorbeeld is.

Auraia

De ontwikkeling die ik in dit artikel wil introduceren, is afkomstig van een van de experts uit de PostScript-hoek, namelijk Andy Cave van Hamillroad Software. De meesten zullen hem niet kennen, maar Andy was de eerste ontwikkelaar van de Harlequin RIP en de chef softwarearchitect van de grafische divisie van het bedrijf. Deze nieuwe ontwikkeling is het Auraia-raster, dat onderdeel is van een nieuw type raster dat Hamillroad heeft ontwikkeld, namelijk het digitale modulatie (DM) raster. Gebruikmakend van de enorme capaciteit van moderne computers, heeft het DM-raster zijn naam gekregen omdat het ieder rasterpunt apart digitaal vormgeeft, in plaats van een vast patroon van rasterpunten te hanteren (zoals in AM), of rasterpunten gevarieerd te plaatsen (zoals in FM). Het resultaat dat daarmee volgens het bedrijf wordt bereikt, is een nieuwe kwaliteit van rasteren die makkelijk te bereiken is met ieder soort CtP-belichter (waaronder inkjet, violet en thermisch).

Bij het rasteren wordt iedere rasterpunt die geproduceerd wordt, geanalyseerd om er zeker van te zijn dat geen enkele punt te klein is om te drukken. En aan de andere kant zorgt die analyse ervoor dat geen enkel stukje vrije ruimte te klein is om dicht te lopen en dat geen enkel punt of open stukje groter is dan net zichtbaar. De rasterpunten worden gemaakt op een nauwkeurig gecontroleerde manier, om er zeker van te zijn dat details precies waar nodig worden aangebracht, dat de rasterrozetten regelmatig en niet storend ogen en dat de rastervlakken egaal in toon zijn. Elke pixel wordt gemoduleerd om de puntaangroei te beperken, met als resultaat dat ieder kunstmatig patroon of alle korreligheid verdwijnt. Vooral op violetlaser plaatbelichters, zo claimt Andy Caves, kan hiermee een kwaliteit van drukwerk worden bereikt die voordien met die CtP-technologie niet haalbaar was.

Patroonvorming, korreligheid en streepvorming behoren met Auraia tot het verleden. De zorgvuldig gecontroleerde rasterpunten produceren drukwerk dat kwalitatief overeenkomt met een klassiek raster 350 lpi bij 2.540 dpi. Met ongelooflijke details in het beeld, evenals hooglicht- en schaduwdetails die voorheen zelden te zien waren met een geclaimd hooglicht van 0,5 procent en een schaduw van 99,5 procent. Voor het proces zijn niet de speciale drukomstandigheden nodig die voor een FM-raster van de hoogste kwaliteit nodig zijn.

Baanbrekend product?

Auraia is beschikbaar als plug-in voor Harlequin RIP-versies 6, 7 en 8 voor zowel pc als Mac. Versie 8.1 wordt aangeraden vanwege de reële 16-bit raster dat meer dan 50.000 verschillende grijswaarden biedt. Tot nu toe werd het Auraia-raster getest op een aantal ECRM-plaatbelichters en een Presstek DI-pers.

ECRM gaf het volgende commentaar op het Auraia raster. "Het gebeurt niet vaak dat een nieuw raster zulke positieve gevolgen kan hebben voor de omzet van een kleine drukkerij. Het begint al met de gemakkelijke implementatie op de pers en het eindigt ermee dat dit raster een hooglicht van 0,5 procent en een schaduw van 99,5 procent bevat. Tel daarbij de voordelen op van inktbesparing en de eliminatie van moiré en je hebt een product dat ervoor zorgt dat kleine en middelgrote drukkers kunnen concurreren op een terrein waar zij dat niet eerder hebben kunnen doen."

Het volgende commentaar komt van een van de eerste gebruikers van het Auraia raster, namelijk Håkon Amundsen, de CEO van Eiker Trykkeri in Noorwegen: "We hebben een duidelijke kwaliteitsverbetering opgemerkt sinds we het Auraia-raster zijn gaan gebruiken. Licht- en schaduwdetails zijn duidelijk verbeterd, logo's en rastervlakken zijn ongelooflijk egaal. Het is ook mooi om te zien dat moiré voor ons nu een probleem is dat tot het verleden behoort. Dit is een groot voordeel in de harde concurrentie waar we tegenwoordig mee te maken hebben."

Momenteel is het Auraia-raster alleen geschikt voor CtP, omdat het een enorme pc-rekenkracht vereist. Zelfs met een krachtige processor duurt het nog tien seconden om een complex SWOP-testvel op hoge resolutie te rasteren. Andy Caves gelooft echter dat door de verdere ontwikkeling van de rastertechnologie en het toenemen van de rekenkracht van RIP's de techniek in de relatief nabije toekomst ook geschikt zal zijn voor printen. Ondertussen wordt er verder getest om een breder gamma CtP-systemen geschikt te maken en wordt er ook bekeken of het Auraia-raster onder licentie ook kan worden vrijgegeven voor andere RIP-platformen dan Harlequin.

Het is nog te vroeg om een volledige evaluatie te geven van deze nieuwe manier van rasteren. Op het eerste gezicht zou de technologie een echte doorbraak kunnen betekenen, die het aantal drukkers in staat om kleurendrukwerk van de allerhoogste kwaliteit te produceren fors zou kunnen opdrijven. Als dat effectief zo zou zijn, mogen we hier terecht spreken van een baanbrekend product.

In de ontwikkelingsgeschiedenis van rastertechnologieën is de sector eerst geëvolueerd van conventioneel naar digitaal rasteren. De eerste computergegenereerde rasters zagen het levenslicht toen de digitale kleurenscanners hun intrede deden. Er werd een strijd uitgevochten tussen rationele en irrationele rasters, waarbij alles draaide om de grootte van de rasterpunt en de rasterhoek die gehaald kon worden. Met de komst van PostScript werd de strijd nog intenser, omdat de verschillende fabrikanten van PostScript RIP's elk hun eigen versie van rationeel of irrationeel rasteren ontwikkelden. Onder een loep bekeken vertonen al die rasters het typische rozetpatroon en meestal, onder bepaalde omstandigheden, ook moiré of kleurverschuivingen. Dit type van rasters noemen we AM-rasters.Daarna kwamen stochastische of frequentiegemoduleerde (FM) rasters op de markt, waarbij de rasterpunten een beperkt aantal formaten kennen en in een schijnbaar willekeurig patroon worden weergegeven. Opnieuw kwamen alle leveranciers met hun eigen versies om niet verstrikt te raken in patenten. De meest bekende en zwaarst gepromote toepassing was Staccato van Creo (nu Kodak).De volgende ontwikkeling, deze keer ingezet door Agfa met Sublima, was die van de hybride rasters, waarin AM en FM worden gecombineerd in één beeld om zo de voordelen van beide benaderingen te benutten. Daarnaast heeft het echter ook de beperkingen van beide rastervormen in zich. Dit raster is niet door alle leveranciers overgenomen, omdat Agfa het patent flink had dichtgetimmerd en het gebruik in licentie van de technologie behoorlijk prijzig is. Er zijn ook nog andere rastertypes om de ultieme grijswaarde te krijgen, waarbij EskoArtwork's concentrisch raster een goed voorbeeld is. AuraiaDe ontwikkeling die ik in dit artikel wil introduceren, is afkomstig van een van de experts uit de PostScript-hoek, namelijk Andy Cave van Hamillroad Software. De meesten zullen hem niet kennen, maar Andy was de eerste ontwikkelaar van de Harlequin RIP en de chef softwarearchitect van de grafische divisie van het bedrijf. Deze nieuwe ontwikkeling is het Auraia-raster, dat onderdeel is van een nieuw type raster dat Hamillroad heeft ontwikkeld, namelijk het digitale modulatie (DM) raster. Gebruikmakend van de enorme capaciteit van moderne computers, heeft het DM-raster zijn naam gekregen omdat het ieder rasterpunt apart digitaal vormgeeft, in plaats van een vast patroon van rasterpunten te hanteren (zoals in AM), of rasterpunten gevarieerd te plaatsen (zoals in FM). Het resultaat dat daarmee volgens het bedrijf wordt bereikt, is een nieuwe kwaliteit van rasteren die makkelijk te bereiken is met ieder soort CtP-belichter (waaronder inkjet, violet en thermisch).Bij het rasteren wordt iedere rasterpunt die geproduceerd wordt, geanalyseerd om er zeker van te zijn dat geen enkele punt te klein is om te drukken. En aan de andere kant zorgt die analyse ervoor dat geen enkel stukje vrije ruimte te klein is om dicht te lopen en dat geen enkel punt of open stukje groter is dan net zichtbaar. De rasterpunten worden gemaakt op een nauwkeurig gecontroleerde manier, om er zeker van te zijn dat details precies waar nodig worden aangebracht, dat de rasterrozetten regelmatig en niet storend ogen en dat de rastervlakken egaal in toon zijn. Elke pixel wordt gemoduleerd om de puntaangroei te beperken, met als resultaat dat ieder kunstmatig patroon of alle korreligheid verdwijnt. Vooral op violetlaser plaatbelichters, zo claimt Andy Caves, kan hiermee een kwaliteit van drukwerk worden bereikt die voordien met die CtP-technologie niet haalbaar was.Patroonvorming, korreligheid en streepvorming behoren met Auraia tot het verleden. De zorgvuldig gecontroleerde rasterpunten produceren drukwerk dat kwalitatief overeenkomt met een klassiek raster 350 lpi bij 2.540 dpi. Met ongelooflijke details in het beeld, evenals hooglicht- en schaduwdetails die voorheen zelden te zien waren met een geclaimd hooglicht van 0,5 procent en een schaduw van 99,5 procent. Voor het proces zijn niet de speciale drukomstandigheden nodig die voor een FM-raster van de hoogste kwaliteit nodig zijn. Baanbrekend product?Auraia is beschikbaar als plug-in voor Harlequin RIP-versies 6, 7 en 8 voor zowel pc als Mac. Versie 8.1 wordt aangeraden vanwege de reële 16-bit raster dat meer dan 50.000 verschillende grijswaarden biedt. Tot nu toe werd het Auraia-raster getest op een aantal ECRM-plaatbelichters en een Presstek DI-pers. ECRM gaf het volgende commentaar op het Auraia raster. "Het gebeurt niet vaak dat een nieuw raster zulke positieve gevolgen kan hebben voor de omzet van een kleine drukkerij. Het begint al met de gemakkelijke implementatie op de pers en het eindigt ermee dat dit raster een hooglicht van 0,5 procent en een schaduw van 99,5 procent bevat. Tel daarbij de voordelen op van inktbesparing en de eliminatie van moiré en je hebt een product dat ervoor zorgt dat kleine en middelgrote drukkers kunnen concurreren op een terrein waar zij dat niet eerder hebben kunnen doen."Het volgende commentaar komt van een van de eerste gebruikers van het Auraia raster, namelijk Håkon Amundsen, de CEO van Eiker Trykkeri in Noorwegen: "We hebben een duidelijke kwaliteitsverbetering opgemerkt sinds we het Auraia-raster zijn gaan gebruiken. Licht- en schaduwdetails zijn duidelijk verbeterd, logo's en rastervlakken zijn ongelooflijk egaal. Het is ook mooi om te zien dat moiré voor ons nu een probleem is dat tot het verleden behoort. Dit is een groot voordeel in de harde concurrentie waar we tegenwoordig mee te maken hebben." Momenteel is het Auraia-raster alleen geschikt voor CtP, omdat het een enorme pc-rekenkracht vereist. Zelfs met een krachtige processor duurt het nog tien seconden om een complex SWOP-testvel op hoge resolutie te rasteren. Andy Caves gelooft echter dat door de verdere ontwikkeling van de rastertechnologie en het toenemen van de rekenkracht van RIP's de techniek in de relatief nabije toekomst ook geschikt zal zijn voor printen. Ondertussen wordt er verder getest om een breder gamma CtP-systemen geschikt te maken en wordt er ook bekeken of het Auraia-raster onder licentie ook kan worden vrijgegeven voor andere RIP-platformen dan Harlequin.Het is nog te vroeg om een volledige evaluatie te geven van deze nieuwe manier van rasteren. Op het eerste gezicht zou de technologie een echte doorbraak kunnen betekenen, die het aantal drukkers in staat om kleurendrukwerk van de allerhoogste kwaliteit te produceren fors zou kunnen opdrijven. Als dat effectief zo zou zijn, mogen we hier terecht spreken van een baanbrekend product.