Afscheid als hoofdredacteur

Het allereerste nummer van M&C, het vakblad voor de Belgische print & sign-branche, verscheen in maart 2005. M&C was daarvoor een tijdschrift over prepress en publishing waarvoor de markt te krap was. Dirk Noens (commercieel) en ikzelf (redactie) besloten er het magazine van te maken zoals het nu voor u ligt. Er waren weinig hindernissen voor de redactie. M&C is namelijk het zusterblad van Grafisch Nieuws, dat al 71 jaar het toonaangevend tijdschrift voor de Belgische drukkerijsector is. We volgden met Grafisch Nieuws al jaren de evolutie van de inkjettechnologie in de grafimedia-industrie en tijdens mijn hogere studies aan Sint-Lucas in Brussel en nog enige tijd erna was ik leraar zeefdruk aan de academie in Halle. Er was dus voldoende knowhow aanwezig om met kennis van zaken aan dit nieuwe project te beginnen. M&C is vandaag volwassen en nog steeds het enige Belgische tijdschrift voor de print & sign-industrie. Het magazine verschijnt zowel in het Nederlands als het Frans, zoals het hoort voor een Belgisch tijdschrift. Het is nu tijd voor een klein beetje geschiedenis. We vertrekken bij het stichtingsjaar van M&C. Een vaststelling is dat sinds 2005 veel leveranciers zijn verdwenen door consolidaties, stopzetten van activiteiten of faillissement. We graven in het geheugen, zonder de ambitie te hebben om volledig te zijn: GPG, Inimap, XL Graphics, Epacar Display, Antalis Visual Communication, Benes, Varitape, Druma, Plantin Display, Avosi, PaperlinX VTS, MAP Belux, etc. Enkele pioniers en bekende professionals uit de signbranche zijn hierdoor mettertijd van de radar verdwenen. Er was veel zakendrang van fabrikanten in het stichtingsjaar van M&C. Efi kondigt aan Vutek, de fabrikant van digitale printsystemen, te zullen overnemen. Voor Efi betekent de overname de volgende grote stap in zijn strategie van productdiversificatie. Efi was vooral bekend als leverancier van RIP's en had nauwelijks wat met digitaal printen. De stichter van Efi was wijlen Efi Arazi. Efi Arazi had voor Efi het bedrijf Scitex opgericht dat hij verkocht aan mediamagnaat en fraudeur Robert Maxwell. In 2005 wordt het Israëlische Scitex Vision door HP ingelijfd en Inca overgenomen door Dainippon Screen. In het nummer 4 van 2005 van M&C houdt Scitex Vision een pleidooi voor het gebruik van UV-inkten in de grootformaatdruk. De echte markt voor UV-producten is het drukwerk op stijve substraten waarvoor er geen concurrerende oplossing met solvents is, zegt de fabrikant. Vandaag is UV uit het gamma van HP verdwenen dat nu volledig de kaart trekt van zijn specifieke latextechnologie. Kodak Encad nam het rond die tijd in onze kolommen op voor watergebaseerde inkten ten nadele van solventinkten. In een ander stuk schreef een specialist van Encad dat het belangrijkste criterium voor de keuze van een LFP-printer het type van inkt is. Dat is nog altijd zo. Kodak Encad was destijds een grote naam in de industrie. De printerfabrikant heeft het niet overleefd. Nogmaals het bewijs dat een klinkende merknaam nooit garant staat voor toekomstige successen. Op het Autosalon 2005 op de Heizel in Brussel liep ik een bekende van Créaset tegen het lijf. Créaset had de website www.mywebstickers.com gelanceerd via dewelke particulieren en bedrijven zelf stickers konden ontwerpen en op afroep laten printen. Een voor de sector in België vroege toepassing van e-business. Dit soort van ontwikkelingen waren elders al langer aan de gang. In 1993 werd het gebruik van het internet, tot dusverre voorbehouden aan overheid en onderwijs, door de Amerikaanse overheid opengesteld voor bedrijven en particulieren. De beslissing opent de deur voor internet gebaseerde zakenmodellen in de grafische industrie zoals dat van Robert Keane met de internetdrukkerij Vistaprint in 1999. Striping is een andere tak van sport, die niet onder de rubriek "beletteren van wagens" kan gevat worden. We gingen voor een van onze eerste bedrijfsreportages op bezoek bij Steve Naizy, een specialist in die discipline in de buurt van Bergen. Het was zaterdagmorgen en Steve was bezig de sneeuw van het voetpad voor zijn garage te vegen, want hij verwachtte een eerste klant. Dat jaar ging ik op kleefcursus bij Avery Dennison in Nederland. En ja, kleven is moeilijker dan gedacht. Er volgde in 2007 een nieuwe poging in de Application School van GPG (toen al omgedoopt tot MAP Belux). De Duitser Robin Boes verzorgde er de demo's en trainingen voor vinylfabrikant Mactac. Zijn gouden raad: "Heb zelfvertrouwen, je kan alleen slagen als je het echt wil. Ik zou soms ook wel mijn rakel kunnen opeten." Gemakkelijker gezegd dan gedaan. Goed kleven op niet vlakke oppervlakken blijft moeilijker dan gedacht. In 2005 bezocht ik Vermarc Sportswear. Het bedrijf probeerde voor kleinere series sinds enige tijd digitaal sublimatieprinten uit. Het bedrijf verwachtte dat het digitale sublimatieprinten in de toekomst alleen maar zou gaan groeien. Datzelfde jaar 2005 meldden Agfa en Thieme dat ze al 17 contracten op zak hebben voor de M-Press, een door hen gezamenlijk ontwikkelde hybride grootformaat vlakbedprinter, waarin zeefdrukunits kunnen worden gecombineerd met Agfa's digitale inkjettechnologie. Agfa stopte uiteindelijk met de ontwikkeling van de M-Press om zich toe te leggen op een nieuw inkjetprintplatform. De markt voor de sterk geautomatiseerde en productieve M-Press (tot 686 m2 in de Express modus bij het model Tiger) was te klein of Agfa kwam er te vroeg mee op de markt. "Het gaat om een nicheproduct waarvan we nooit honderden exemplaren zullen verkopen," gaf de fabrikant als commentaar nog mee. In 2005 stond het bezoek van de eerste van vele Fespa's (in München) en de Print & Sign (Sign2Com sinds 2012) in oktober in Kortrijk op het programma. Met Grafisch Nieuws hebben we tien jaar lang de POD Awards ter promotie van het digitaal printen georganiseerd. De laatste vijf jaar was het een erg gesmaakt en druk bijgewoond Benelux-evenement in samenwerking met een grafisch vakblad uit Nederland. In 2006 wint Di-Bag van Marie Gevaert er een Benelux Innovatie Award voor geïndividualiseerd textiel. Di-Bag is een internetwinkel. Via de website kan je geïndividualiseerde textielproducten bestellen. Gevaert was met de website haar tijd vooruit. Vandaag zijn dit soort van e-businessplatformen ingeburgerd, maar toen waren er nauwelijks bedrijfsleiders in België die het potentieel ervan zagen en erin geloofden. M&C heeft regelmatig over digitaal textielprinten gepubliceerd. De kennis over het onderwerp haalden we bij Prof. Dr. Marc Van Parys en ing. Ilse Garez van de Hogeschool Gent met het TO2C. TO2C is het Textiel Opleidings- en Ontwikkelcentrum (het textiellabo) van de school. Ook KMO-bedrijven kunnen er voor advies en hulp terecht. Fespa publiceert in 2007 het erg mooie en aanschouwelijke stalenboek "Sensations" om de unieke mogelijkheden van zeefdruk te promoten. Terecht. Op Fespa München 2010 was er al een hal minder voor zeefdruk. Op Fespa 2005 was zeefdruk nog groot. De digitale transformatie in de sector is volop op gang gekomen. Op Fespa 2008 in Genève is het Roland DG XC-540 W print- en snijsysteem met witte inkt een hit. Het spuiten van witte inkt wordt bij alle printerfabrikanten een belangrijk thema. Er onstaat tevens een groeiende belangstelling voor speciale kleuren zoals metallic inkten. In maart van datzelfde jaar heeft HP in Israël zijn latextechnologie aangekondigd. De eerste latexprinter zal geïnstalleerd worden bij Tubbax Digital Printing in Wijnegem, een bedrijf dat niet meer bestaat. Fespa neemt met thematische initiatieven op zijn beurzen wel vaker het voortouw. Naar aanleiding van de Fespa van 2009 in Amsterdam die in het teken staat van de revolutie, wordt de Planet Friendly Guide gepubliceerd met Best Available Techniques die het snelst leiden tot een ecologisch en economisch voordeel. Eind 2010 zal Schmitz Digital Printing in Ciney het EMAS-milieucertificaat ontvangen. Een ongewoon label voor een KMO en een Europese première voor een digitaal printbedrijf dat op grote formaten werkt. In 2010 stak Viscom, de Fespa-beurs nog naar de kroon. De laatste zou gaandeweg de referentie-expo voor de print & sign-branche worden. Voor de promotie van de Fespa 2009 in Amsterdam werden heel wat designelementen uit de hippiecultuur gebruikt. Vrijheid en blijheid! Een weetje: John Lennon en Yoko Ono hielden op 31 maart 1969 een "Bed-In" in het Amsterdamse Hiltonhotel tegen de Vietnamoorlog en voor meer wereldvrede. Nieuwe UV-vlakbedprinters voerden de boventoon in het nieuwsaanbod van Fespa Amsterdam in 2009. En er was veel aandacht voor flexibele UV-inkten voor fleetmarketing. "Rekken! Rekken! Rekken!" schreven we in M&C. We brachten in 2009 ook een bezoek aan Mutoh Europe in Oostende om kennis te maken met de 165 cm brede rol-naar-rol Zephyr-printer. Het was de eerste grootformaat UV-printer van Mutoh die bovendien ontwikkeld en gebouwd was in Oostende. Ook de textielprinters werden in België ontwikkeld. Op vrijdag 13 mei 2011 werd een herstructurering bij Mutoh Europe in Oostende aangekondigd. De machinefabricatie zal voortaan in Japan worden gecentraliseerd. Op de Viscom van 2009 werd een Digital Signage Starter Workshop georganiseerd. Vijf jaar later, in 2014, nam PaperlinX VTS het heft in handen om de signmakers warm te maken voor 'digital signage as a service'. De intenties waren goed maar de algemene signbedrijven zagen geen leefbaar zakenmodel in digital signage. Op de opendeurdagen in maart van 2010 in zijn Europese hoofdkantoor in Amsterdam-Diemen, mikt Mimaki met zijn industriële printerprogramma op de gepersonaliseerde gadgetmarkt, een markt die nog wordt beheerst door de tampondruk. De UV-LED desktop gadgetprinters zullen nog andere fabrikanten inspireren. Er ontstaan nieuwe bedrijfjes die nieuwe activiteiten met dit soort van objectprinters ontwikkelen. In 2011 kwamen softsignagetoepassingen in het vizier van de fabrikanten. Meer dan 70% van de digitale textielmarkt gaat naar dit soort van applicaties, werd gezegd op het congres van de Hogeschool Gent en Unitex, de nationale vereniging van de technici in de textielsector. HP riep datzelfde jaar op om solventinkten links te laten liggen, voortbouwend op het succes van zijn printers die met latexinkten werken. Op de Fespa 2012 in Barcelona bood Mimaki met eigen latexinkten als eerste tegenwind aan de specifieke latextechnologie van HP. Op de beurs vergrootte Epson zijn aanbod solventprinters. Solvent behoort nog lang niet tot het verleden ondanks alle aandacht voor bio- en latexinkten. Op de nationale beurs Sign2Com 2018 gaf Kris Berghs in zijn positie van Sales Manager Mutoh Europe, nog een spreekbeurt met feiten en cijfers over het inktthema "Solvent en UV hebben hun plaats naast mekaar." Inktkeuze blijft een onderwerp van gesprek waarvoor de marketingspecialisten van fabrikanten graag argumenten aanleveren, uiteraard met oog voor de eigen belangen. Een universele inkt met alle technische en economische voordelen van de andere inkten bestaat niet. Een dergelijke wonderinkt zou de standaardisatie van het productieproces wel kunnen vooruithelpen. In 2014 lasert de firma Asuvorm quotes in de planken van de brug van Arne Quinze voor Tomorrowland. Het bedrijf uit Kontich investeerde speciaal hiervoor in drie nieuwe lasergraveersystemen van het Italiaanse Sei. Lasersnijden en - graveren komen hiermee op een speciale manier onder de aandacht van de signbranche. Al in 2013 duwen fabrikanten, eerst vooral HP, het gaspedaal in om digitaal printen voor interieurdecoratie te promoten. Op de Fespa 2015 wordt 'Printeriors' met een speciale plaats op de beursvloer, gelanceerd voor dit soort van toepassingen. Op de gespecialiseerde interieur- en textielbeurs Heimtextil 2017 in Frankfurt exposeren bekende namen zoals Kornit, Xeikon, IIJ, d-gen, HP, Mutoh, Durst, Mimaki, Epson. Al deze fabrikanten willen een graantje meepikken van deze nieuwe markt en doen aan uitstekende back selling voor de print service providers. Interieurdecoratie is een beloftvolle markt maar printbedrijven krijgen ze niet vanzelf in de schoot geworpen. De digitale transformatie zal in de sector van de interieurdecoratie slechts gedeeltelijk zijn. Andere druktechnieken zoals diepdruk en zeefdruk blijven belangrijk. Het drukken op keramische tegels is vandaag daarentegen bijna volledig digitaal. Efi nam in januari 2012 daarvoor het bedrijf Cretaprint gevestigd in de regio van het Spaanse Valencia over, en heeft mee gezorgd voor de digitale transformatie van de tegeldruk met inkjet. In 2016 gaan de deuren van de drupa in Düsseldorf open. De gigantische beurs drupa is de vierjaarlijkse hoogmis van de grafische industrie. Massivit, de fabrikant van grote 3D-printers, toont er voor het eerst zijn producten aan een groot publiek. De branche krijgt er met 3D-printen een nieuwe technologie bij. Op 16 januari 2019 wordt het European Demo Center van Massivit 3D bij de verkooppartner Digital Dot in Vilvoorde geopend. Op drupa neemt ook de digitale golfkartonverpakkingsdruk een voorzichtige start met fabrikanten als HP, KBA, Screen, Kodak, Efi, Durst, Barberan, enz. De namen van de fabrikanten zijn eveneens bekend in de signbranche. Digitaal printen zoekt en vindt langzaam zijn weg naar andere toepassingen. Op Fespa 2018 in Berlijn zijn meer voorbeelden van robotisering bij printerfabrikanten en fabrikanten van digitale snijtafels te zien. Automatisering en vooral workflowautomatisering worden belangrijke aandachtspunten voor de toekomst. We zijn in 2021 beland. De coronapandemie houdt sinds maart 2020 lelijk huis in de economie en het dagelijks leven. In M&C 3 van 2020 hadden we speciale aandacht voor het onderwerp 'ondernemen tijdens de coronapandemie'. De leden van Fespa Belgium deden in het nummer een oproep om de lokale economie en Belgische printbedrijven te steunen. Fespa Belgium werd officieel afgetrapt op 13 februari 2020 in het vernieuwde Koninklijk Museum voor Midden-Afrika in Tervuren. Inmiddels heeft de door de coronacrisis meermaals uitgestelde Fespa Global Print Expo een nieuwe datum gevonden: van 12 tot 15 oktober in Amsterdam. Maar eerst is er de nationale beurs Sign2Com op 19, 20 en 21 september in Kortrijk Xpo. De vorige editie van 2018 was een succes en sloot af met 3577 professionele bezoekers. Door de coronapandemie is het belang van e-business toegenomen. De groeiperspectieven voor e-business blijven onaangetast. Stilstaan is geen optie. De pandemie heeft gezorgd voor abrupte en ingrijpende veranderingen. E-commerce is nu belangrijk voor iedere branche. Sinds 2005 bezocht ik veel print- en signbedrijven. Ze staan verder opgelijst ( mijn lijstje). Enkele van deze firma's zijn uit de sector verdwenen, anderen zijn van naam veranderd. Er zijn de laatste jaren ook nieuwe bedrijven bijgekomen die het vandaag uitstekend doen. Jullie kennen zeker enkele namen. Mijn vaste medewerkers bij M&C bezochten nog meer bedrijven. In de vroege jaren van M&C waren dat Peter Ansoms en Emmanuel Robert. Nu is dat Aurelia Ricciardi die goede relaties onderhoudt met onze Franstalige lezers en ondernemers. Ik bedank al deze medewerkers voor de aangename samenwerking. Ik wil ook Ghita Philippi bedanken voor de uitstekende administratieve ondersteuning en het onderhouden van de klantenrelaties en Dirk Noens voor het uitbouwen van de commerciële fundamenten van M&C. Ten slotte wil ik ook alle lezers van M&C bedanken. Onze vele gesprekken en ontmoetingen hebben bijgedragen aan een beter inzicht van deze mooie branche. White Light, Genk; Marcel & Co, Drogenbos; XL Reklame, Mechelen; Publi-FDM & ReclameOnline, Sint-Lievens-Houtem; Publi-Royal, Sint-Truiden; Create.eu, Gent; Creafor, Lokeren; Reflecta Graphics, Roeselare; 3Motion, Zele; Printolia, Steenokkerzeel; van der Sanden Zeefdruk & Printing, Beveren; Supercolor, Merelbeke; Wollux, Moeskroen; Asuvorm, Kontich; Expo-Etcetera, Steenokkerzeel; Dejonghe Zeef- & Textieldruk, Meulebeke; Van Bortel, Antwerpen; Cuthings, Houthalen-Helchteren; B-Token, Retie; Pelegrie, Hoboken; Daelprinting, Ieper; Créaset, Braine-l'Alleud; Egberghs, Hasselt; GSI Printing, Kontich; Hecht, Braine-l'Alleud; X-Treme, Zaventem; Publiver Concept, Tielt; LifeArt, Herkenbosch, NL; Sign.be, Kruibeke; Inpress, Wijnegem; Publilux, Zele; Diaz, Tielt; Lumoza, Hasselt; Tubbax Digital Printing, Wijnegem; Publi Tresignies, Alken; Floor Promotion by S-Print, Deinze; Open, Rupelmonde; Triakon, Mortsel; Publiprint, Zedelgem; Screenplus, Zwevegem; Roltex, Erembodegem; Pikt-O-Norm, Merksem; ShowTex, Zwijndrecht; Demeere Vlaggen, Hooglede; Snailtex, Hooglede; Di-Jet (Di-Bag), Mont-de-l'Enclus; Graphicscreen, Schelle; Tagada, Brussel; New Jev Screen, Mariakerke; Vermarc, Rotselaar; Zebra Zenith, Sint-Stevens-Woluwe; Spector, Wetteren; Quadrifinish, Oudenaarde; Car Tuning Team, Cuesmes; Eclarbel, Brussel; C+ Printing & Reclame, Mechelen; DOK13, Gent; Zwartopwit, Herenthout; Zeefdruk Dejonghe, Meulebeke; Alfa Shirt, Oostkamp; Albe De Coker, Hoboken; Ara, Herenthout.