Uit een recent rapport van de Verenigde Naties blijkt dat wereldwijd 17 procent van het voedsel op de vuilnisbelt belandt. 11 procent van deze verspilling staat op naam van de gewone burger. Dat is ook in Vlaanderen niet anders. Een rapport dat Vlaanderen (Departement Omgeving) onlangs publiceerde, maakt gewag van 240.925 ton voedselverspilling bij de Vlaamse gezinnen, wat neerkomt op 37 kg per persoon per jaar. Volgens een studie uit 2018 van BCG Henderson Institute zouden groenten en fruit het meest worden weggegooid. Zij spreken over 644 miljoen ton of 42 procent van het totaal. Dat is dan ook nog eens exclusief wortelen en knollen die 275 miljoen ton (18 procent) representeren. Science Direct (2018) spreekt over gemiddeld 29 procent van de aangekochte groente en fruit, 50 procent aardappelen en 30 procent wortelen. De Vlaamse studie houdt het bij 11 procent groenten en 10 procent aardappelproducten.
...

Uit een recent rapport van de Verenigde Naties blijkt dat wereldwijd 17 procent van het voedsel op de vuilnisbelt belandt. 11 procent van deze verspilling staat op naam van de gewone burger. Dat is ook in Vlaanderen niet anders. Een rapport dat Vlaanderen (Departement Omgeving) onlangs publiceerde, maakt gewag van 240.925 ton voedselverspilling bij de Vlaamse gezinnen, wat neerkomt op 37 kg per persoon per jaar. Volgens een studie uit 2018 van BCG Henderson Institute zouden groenten en fruit het meest worden weggegooid. Zij spreken over 644 miljoen ton of 42 procent van het totaal. Dat is dan ook nog eens exclusief wortelen en knollen die 275 miljoen ton (18 procent) representeren. Science Direct (2018) spreekt over gemiddeld 29 procent van de aangekochte groente en fruit, 50 procent aardappelen en 30 procent wortelen. De Vlaamse studie houdt het bij 11 procent groenten en 10 procent aardappelproducten. Ook Colruyt Group is zich van deze problematiek bewust. "Wanneer je de hele keten bekijkt, dan situeert het grootste verlies zich inderdaad bij de consument", vertelt Jan Schockaert, afdelingshoofd aankoop fruit. "Zo doen wij het vrij goed op dit vlak. Dankzij een efficiënt stockbeheer en goede monitoring slagen we erin om liefst 97,21 procent van onze verse en diepvriesproducten effectief te verkopen. In principe zouden we dus in de situatie kunnen berusten, maar dat zou indruisen tegen ons DNA. Bij Colruyt Group staat duurzaamheid immers centraal in alles wat we doen. Daarom ook dat onze RD&I (research, development en innovatie) proactief zoekt naar manieren om voedselverspilling bij de consument tegen te gaan. De ecologische voetafdruk van het telen, transporteren en commercialiseren van fruit en groenten is immers niet gering." In heel wat gevallen zou een verpakking kunnen helpen om de houdbaarheid van groenten en fruit te verlengen. Toch is het een piste die Colruyt Group liever niet bewandelt omdat plastics bij de consument in een slecht daglicht staan. "Dat betekent echter geenszins dat we tot de tegenstanders behoren", aldus Schockaert. "Vaak is de ecologische voetafdruk van kunststof verpakkingen veel kleiner dan de impact die voedselverspilling op het milieu heeft. Bovendien zijn er veelbelovende ontwikkelingen in het domein van de plastics verpakkingen. Denk maar aan flowpack-types met microperforaties, of scrubbers die het geproduceerde ethyleen - het rijpingshormoon - wegnemen. We volgen deze nieuwe technieken op de voet en sluiten niet uit dat we op termijn toch één of andere oplossing zullen toepassen. Maar voor avocado's vonden we een alternatief in de vorm een coating." Coatings die de beschermende rol van verpakkingen overnemen: het is geen nieuw gegeven. Zo wordt al meer dan 30 jaar een soort van was gebruikt om vochtverlies in citrusvruchten tegen te gaan. De laatste jaren wordt echter overal ter wereld geëxperimenteerd met coatings op tal van groenten en fruit, weliswaar met wisselend succes. Eén oplossing trok in 2018 de aandacht van het RD&I-team van Colruyt Group: 'Apeel' van de gelijknamige firma uit Californië. "De functionele rol van een coating valt of staat bij de juiste balans tussen het tegengaan van uitdroging en het verhinderen dat te veel zuurstof kan binnendringen", legt Schockaert uit. "Apeel slaagde bijzonder goed in deze opdracht, want de coating biedt een ongezien goed resultaat. De 'consumptietermijn' van avocado's wordt bijna verdubbeld. Apeel is een plantaardige 'tweede schil' die kleur-, geur- en smaakloos is. Ze wordt gemaakt van bestanddelen die in groenten en fruit terug te vinden zijn: plantafgeleide moleculen (zoals lipiden en glycerolipiden die van nature in de schil aanwezig zijn), pitten en fruitpulp. Vandaag mag de coating in Europa enkel op fruit met een niet-eetbare schil worden toegepast. Dat Colruyt de Apeel momenteel op avocado's toepast, is geen toeval. "Het ecologische rendement is voor deze vrucht enorm groot", vertelt Ward Steenackers van RD&I. "De teelt vereist immers flink wat water: gemiddeld 15 liter per avocado. Het is ook een vrucht die de laatste jaren in onze contreien enorm aan populariteit heeft gewonnen. Volgens AGF eet 30 procent van de Belgische bevolking avocado's en bedraagt de consumptie drie stuks per capita per jaar. Daarom kunnen we met dit product een reëel verschil maken in de strijd tegen voedselverspilling." Ter verduidelijking: het is niet Colruyt Group zelf dat Apeel op de avocado's aanbrengt, maar wel de toeleverancier. "Uit onderzoek blijkt dat dit best net voor het aanrijpingsproces gebeurt", legt Steenackers uit. "Gelukkig vereist de toepassing weinig investeringen. Apeel wordt aangeleverd in poedervorm en moet met gewoon water worden aangelengd. Op die manier valt het gemakkelijk via verneveling op de sorteerlijnen aan te brengen. Voor andere groenten of fruit zal de coating misschien op een andere manier of tijdstip moeten gebeuren. Want het is geen 'one fits all'-toepassing, integendeel." Colruyt ziet wel degelijk toekomst in Apeel. Daarom wordt nu onderzocht welke toegevoegde waarde deze coating voor citrusvruchten kan opleveren (in vergelijking met de was die nu wordt toegepast). "Vandaag zijn we de eerste retailer in België en Luxemburg die de techniek gebruikt om de houdbaarheid van avocado's te verlengen", vertelt Schockaert. "We verwachten echter dat velen ons voorbeeld zullen volgen en dat het coaten van deze vruchten eerder standaard dan uitzondering zal worden. Ook bij citrusvruchten blijkt er potentieel te zijn. Zo past de Duitse retailer Apeel al toe op deze producten." Steenackers pikt daarop in: "In de Verenigde Staten staan ze al een stuk verder. Daar wordt geëxperimenteerd met de oplossing om komkommers, appels en asperges te coaten. Mochten de resultaten positief zijn, kan er in de strijd tegen voedselverspilling een grote stap voorwaarts worden gezet." Toch zullen we in Europa nog even moeten wachten om op deze trein te springen. Steenackers verduidelijkt: "In geval van toepassing op fruit en groenten met een eetbare schil zal Apeel de nutritionele samenstelling van het product beïnvloeden. Dit is een complexe aangelegenheid wat zijn repercussies zal hebben op de snelheid waarmee de Europese Unie de oplossing zal goedkeuren. Niettemin geloven we sterk dat Apeel of een soortgelijke technologie vroeg of laat de markt zal veroveren. Onze testen en analyses hebben alvast uitgewezen dat dit geen sterk marketingverhaal is, maar een oplossing die effectief werkt en op ecologisch vlak een reëel verschil maakt."