De melkboer van vroeger in een nieuw jasje

De jongste verdiepingsbijeenkomst van het Nederlandse Kennisinstituut Duurzaam Verpakken liet een aantal initiatieven zien die het gebruik van - eenmalige - verpakkingen overbodig willen maken. Beide werden begin dit jaar gelanceerd. Daarbij hebben het Amerikaanse initiatief Loop van Terracycle en het Nederlandse initiatief Puur Bezorgd, dat inmiddels is omgedoopt in Pieter Pot, internationale ambities. Dat laatste bedrijf hoopt in 2021 de stap naar België te maken.Er is overigens wel een belangrijk verschil tussen beide projecten. In het geval van Pieter Pot, verloopt het traject puur online via bestellingen in de webshop. Loop kent zowel een standalone online retail model, zoals Pieter Pot, maar mikt ook heel nadrukkelijk op verkoop via supermarkten. Na gebruik wordt de consument geacht de Looptas met geleegde producten terug te brengen. Dat wordt gestimuleerd door een statiegeldsysteem voor zowel de tas als de afzonderlijke productverpakkingen. Vervolgens stuurt de retailer de gebruikte tassen en geleegde verpakkingen retour naar Loop om ze te reinigen en naar de fabrikanten terug te sturen om te hervullen. Een mogelijkheid is ook dat Loop ze zelf bij de supermarkten inzamelt. Loop betaalt daarbij statiegeld terug aan de retailer en ontvangt het op haar beurt weer van de fabrikant waar het de productverpakking uiteindelijk weer naar terugstuurt.Het voordeel van deze manier is volgens vicepresident strategische samenwerking Atilla Turos dat Loop voor de distributie richting eindklant gebruik kan maken van de supply chain richting supermarkt. Bovendien komt de consument automatisch in aanraking met Loop, omdat de producten tussen de overige producten in het supermarktschap te vinden zijn.Begonnen in Parijs en New York hebben de initiatiefnemers inmiddels Londen, San Francisco en Toronto als vestigingsplaatsen toegevoegd. Binnenkort volgen Duitsland, Australië en Tokyo. Dat laatste is niet geheel toevallig gezien de Olympische Spelen die daar volgend jaar zomer plaatsvinden. De supermarktketens waarmee Loop op dit moment al zakendoet zijn Walgreens (VS), Tesco (GB) en Loblaws (Canada). Daarbij hebben ze al tal van bekende merken gestrikt die hun producten via het systeem willen verkopen zoals Coca-Cola, Nestlé en Unilever.In de online variant bestelt de consument de gewenste producten via een Loop-webshop. Hij of zij krijgt deze via UPS thuis geleverd in een meermalig te gebruiken grote vierkante, tas met ritssluiting en vakken, met daarin de afzonderlijke producten. De fabrikanten hebben speciaal voor Loop hervulbare verpakkingen ontwikkeld die volgens de claim van Loop zeker tot 100 keer gevuld, gebruikt en opnieuw gevuld kunnen worden. Atilla Turos, vicepresident strategic partnerships: "Als je een verpakking zes keer gebruikt wordt deze commercieel al interessant in vergelijking met een eenmalige verpakking. De keren van zes tot honderd keer zijn dan helemaal interessant." De consument kan de retourtas met geleegde verpakkingen weer kwijt aan UPS dat zorgt voor het retourtransport richting fabrikant die de verpakking na reiniging opnieuw afvult met het product.Toros vertelt dat het project zeker nog een aantal hobbels te nemen heeft, voordat het de wereld zal veroveren. Zo is de logistiek nog een uitdaging en er zullen voldoende vaste klanten moeten zijn, die regelmatig producten bestellen om het verhaal in de lucht te houden. Turos erkent verder dat het uit milieutechnische oogpunt niet zo handig is om - nu nog - een product dat in bijvoorbeeld Californië is geproduceerd via Loop in New York te laten bezorgen. Het uiteindelijke doel is dan ook om het project dusdanig uit te rollen dat aanbieders en afnemers in de eigen regio vinden. Bovendien zullen fabrikanten eventuele concessies moeten doen aan hun verpakkingen, zodat deze in de vakken van de bezorgtas passen.In Nederland is begin dit jaar een soortgelijk initiatief van start gegaan met Pieter Pot dat eveneens eenmalige plastic verpakkingen volledig heeft uitgebannen. Alle producten worden in de eigen glazen potten van de startup worden bezorgd. Dat bezorgen gebeurt in thuisstad Rotterdam, waar het project inmiddels loopt, met bakfietsen. Bij het afleveren neemt de bezorger de lege potten in de opvouwbare plastic krat weer mee terug. Deze bevat elastieken, zodat de potten tijdens het transport op hun plek gefixeerd blijven. "We hebben bewust gekozen voor kratten in plaats van kartonnen dozen, omdat dat ook weer verpakkingsafval oplevert", aldus medeoprichter Martijn Bijmolt. Elders in Nederland gaat Pieter Pot werken met fietskoerier.nl, dat op dit moment langzaam over het land wordt opgeschaald. Of waar dat niet kan via UPS. Bij het bezorgen neemt de koerier de lege verpakkingen tegelijk weer mee als de besteller thuis is. Zo niet dan gaat het bezorgen en innemen via bezorg/afhaaldepots. Door gebruik te maken van bestaande aanbieders wil Pieter Pot een extra logistieke stroom in de dichtgeslibde steden voorkomen.Bijmolt vertelt dat het grote verschil met Loop is dat Pieter Pot de producten niet in verpakkingen van de fabrikant verstuurt, maar deze zelf afvult en verpakt in een eigen neutrale verpakking. Het voordeel is dat Pieter Pot alles kan aanbieden in een, volgens haar, milieuvriendelijke, herbruikbare glazen pot. Nadeel voor de fabrikant zou kunnen zijn dat deze geen brandingsmogelijkheden meer op de verpakking heeft. Maar Bijmolt vraagt zich af of dat een bezwaar is voor de bewuste consument die weet wat hij bestelt. De producten worden nu nog in de - deels plastic - verpakkingen bij Pieter Pot aangeleverd, maar als het bedrijf groot genoeg is, wil het zelf bulkverpakkingen naar de fabrikanten sturen, die hun product daarin afvullen en aan Pieter Pot leveren. De potten zijn voorzien van afwasbare etiketten, zodat ze voor een volgend gebruik van een 'vers' etiket kunnen worden voorzien. Om de potten weer zoveel mogelijk terug te krijgen, hanteert Pieter Pot een statiegeldsysteem. Bijmolt: "Voor elke pot vragen wij 1,50 euro statiegeld. Daarnaast houden wij 7 cent in op het statiegeld voor de schoonmaak."In Rotterdam is Pieter Pot een groot succes met 1.721 klanten op de wachtlijst. Net als in diverse andere steden in Nederland, heeft Pieter Pot volgens Bijmolt ook enthousiaste reacties uit België gekregen op haar concept. Naast Duitsland wil Pieter Pot daarom ook in 2021 in België van start gaan.