'Digitale transformatie stopt nooit'

De vijfde editie van het Benelux Online Print Event (BOPE) vond dit jaar voor het eerst in Nederland plaats. Het event stak in een gebalde formule, met zes internationale (mannelijke) sprekers, en was te gast op de Sign & Print Expo in de Evenementenhal Gorinchem. De deelnemers konden na de BOPE-sessies de theorie toetsen aan de praktijk op de beursvloer van de expo. Het event werd gehost door de Brit Richard Askam, een expert op het vlak van personalisatie en bekend als TEDx-spreker. Askam, die naam maakte in de communicatiewereld met de gepersonaliseerde Coca-Colaflesjes, bracht ook een keynote op #BOPE23 over de creatie van gepersonaliseerde kinderboeken voor de Engelse rugbyfederatie. We kennen de dynamische Brit nog van vorige evenementen, zo was hij ook een van de sprekers op het eerste congres van FESPA Belgium in Brugge vorig jaar. Richard Askam wordt trouwens ook de 'Personalisation Ambassador' op de internationale vakbeurs FESPA in München (zie ook blz. 34) volgende maand. Op het vlak van personalisatie kunnen we Askam catalogeren als een 'one trick pony'. Hij begon met het personaliseren van wijnflessen, brak door in 2014 met de colaflesjes, later volgden allerlei producten tot en met gepersonaliseerde rugbyballen. Richard Askam rendeerde op #BOPE23 beter als gastheer dan als keynote speaker, al onthoud ik zijn boodschap dat het bij personalisatie niet draait om het product maar om de emotie die het gepersonaliseerde geschenk teweegbrengt bij de ontvanger. Traditiegetrouw werd het event op gang getrokken door Bernd Zipper, de CEO van zipcon. Zipper is een vaste waarde op de BOPE-events en gaf een stand van zaken van de ontwikkelingen op de internationale online printmarkt. De consultant benadrukte het belang van social en mobile commerce en stelde dat er momenteel een revolutie aan de gang is in de chatbottechnologie voor e-shops. "Ze worden intelligenter en genereren 'echte' antwoorden", aldus Bernd Zipper. De spreker verwacht veel van AI-tools zoals ChatGPT. "AI is de grootste uitvinding sinds de Guterberg-pers in de vijftiende eeuw", orakelde Zipper. Maar hij waarschuwde ook voor de mogelijke hallucinaties van de chatbot. Zipper liet bij wijze van experiment een autobiografie schrijven door ChatGPT en volgens de bot is Bernd Zipper dood, al stond hij die dag alive and kicking op het BOPE-podium. "Op het vlak van AI staan we nog maar aan het begin", concludeerde Zipper. "De machines leren van ons, nu moeten we erin stappen. Geen paniek." Bernd Zipper wees in dat verband naar de rol van automatiseringsbedrijven als Four Pees die de grafische sector de weg kunnen wijzen. "Digitale transformatie stopt nooit", was zijn boodschap. Voor wie dieper in de materie wil duiken, organiseert VIGC op donderdag 1 juni in Antwerpen een Masterclass met Bernd Zipper over 'digital commerce online print 2.0'. De enige Belg op het podium was Tom Peire, de CEO van het Gentse automatiseringsbedrijf Four Pees. Peire zette het publiek na de AI-storm van Bernd Zipper weer met beide voeten op de grond. "Artificiële Intelligentie? We hebben nog een lange weg te gaan", stelde hij. Tom Peire hield de grafische sector een spiegel voor. "Veel aspecten in onze sector kunnen beter, maar worden niet aangepakt. We vertellen dit verhaal al 25 jaar. In onze industrie gaat de technologische evolutie trager dan in andere sectoren", stelde hij vast. Daarmee legde hij de spreekwoordelijke vinger op de bekende wonde. De technologietrends zijn er, het is zaak om een strategie te bedenken om ermee om te gaan. Peire duidde onder andere het verschil tussen digitalisering en automatisatie (niet alles wat met behulp van een computer gebeurt, verloopt automatisch) en tussen workflow en automatisatie (bij workflow gaat het om het totale proces). Producten zijn ook geen oplossingen, bleek uit de goed gebrachte presentatie van Tom Peire. "Marketeers mengen de twee constant, maar producten zijn geen oplossingen. Producten zijn een deel van een puzzel. Het gaat om implementatie, dan bouw je een oplossing", doceerde de CEO. Hij gaf ook mee waarom zoveel automatiseringsprojecten mislukken. Zijn antwoord: "Gebrekkige implementatie omdat de projecten in de bedrijven niet de strategische focus krijgen die noodzakelijk is en omdat het alsmaar moeilijker is om de juiste technische profielen te vinden om implementaties tot een goed einde te brengen." Het recept van Peire om tot succesvolle automatiseringsprojecten te komen heeft drie ingrediënten: (1) strategische focus (van het management en het hele bedrijf, niet eenmalig, maar continu), (2) methode (met een duidelijk afgebakende projectscoop, KPI's, opleiding en follow-up) en (3) de nodige skills (op het vlak van API's, scripts, businessmodellen, enzovoort). Tom Peire vroeg zich ook af of het anno 2023 voor drukkers noodzakelijk is om een eigen webshop te hebben. "Dat schip is vertrokken. Misschien kies je voor een positie als toeleverancier, intern of extern. Er bestaan verschillende modellen. Zoek naar lokale productiepartners" was zijn boodschap. De clou van het verhaal zit volgens Peire in het connecteren van printproductiebedrijven met verschillende platformen. Na de pauze kregen we een presentatie van Roland Keppler, de CEO van Onlineprinters, een van de leidende online drukkers in Europa. Keppler is geen printexpert maar heeft vooral ervaring met digitale verandering in verschillende sectoren. De topman was voorheen actief bij onder andere TUIfly, Europcar en Car2go. Keppler gaf op #BOPE23 een schets van Onlineprinters, het Europese B2B online platform voor sales- en marketingproducten. De wortels van het printplatform gaan terug tot in 1984 met de oprichting van een klassieke commerciële drukkerij. In 2004 stappen ze in de e-commerce. Vanaf 2008 gaat onlineprinters internationaal. Later volgen overnames van Solopress (VK), Lasertryk (Denemarken), Copysell (Spanje) en RIB (Duitsland). Vandaag heeft Onlineprinters webshops in negentien Europese landen, de productie gebeurt in Duitsland, Spanje, Polen, Denemarken, Zweden en Groot-Brittannië. Het platform bedient naar eigen zeggen meer dan een miljoen zakelijke klanten, goed voor een omzet van 300 miljoen euro. De grootste klantengroepen zitten in Scandinavië (39%) en de DACH-regio (32%). De top-100 klanten zijn goed voor vijftien procent van de omzet. De belangrijkste producten in de portfolio zijn brochures (27%), folders (24%), kantoortoepassingen (22%), materiaal voor events (15%) en marketingproducten (12%). Volgens Roland Keppler zit de online B2B printmarkt momenteel in de fase van sterke groei en consolidatie. Hij ziet de shift naar online print versnellen met het verdwijnen van kleinere, offline drukkers uit de markt tot gevolg. Keppler ziet nog heel wat groeipotentieel voor online printing omdat de markt nog steeds sterk gefragmenteerd is. Hij schat de Europese print- en verpakkingsmarkt op 55 miljard euro, amper twintig procent daarvan wordt bediend door online spelers. Dat aandeel kan de volgende jaren klimmen naar meer dan vijftig procent (zoals dat vandaag reeds het geval is voor boeken, muziek, films, mode, reizen, enzovoort). Roland Keppler ziet de komende jaren vier megatrends die de Europese grafische markt zullen vormgeven: (1) de shift naar online verkoopkanalen, (2) een verregaande consolidatie. Veel eigenaars van drukkerijen hebben geen opvolging en wensen te verkopen omdat ze niet mee kunnen in de kapitaalintensieve industrialisatie van de sector (zorgt voor schaalvoordelen en druk op de kosten). Een derde trend is de oprukkende (3) 'consumerisering', ook in de zakelijke markt dringen de consumententrends door. Denk aan snelle levertijden, een vlot, gebruiksvriendelijk en transparant bestelproces en handige ontwerptools om printproducten te maken zoals fotoboeken, uitnodigingen, enzovoort. Megatrend nummer (4) voor de CEO van Onlineprinters is de vraag naar en de toenemende regelgeving over duurzame printproducten. De klimaatdoelstellingen van het bedrijf voor de komende jaren liggen vast. Vandaag ervaart Keppler nog heel wat economische tegenwind wat de marges onder druk zet door de stijgende inputprijzen en onzekerheden op het vlak van supply chain en aan de vraagkant. Het bedrijf probeert de prijzen snel aan te passen en de klanten hebben die prijsaanpassingen ook aanvaard. "Print zal een belangrijk deel van de communicatiemix blijven, maar de markt verandert. We moeten wendbaar zijn om ons aan die veranderende marktomstandigheden aan te passen", zegt Roland Keppler. Zijn focus voor de volgende jaren is gericht op internationale groei, investeringen in het onderliggende IT-platform en inzetten op duurzaamheid. "Dat wordt cruciaal voor onze industrie", aldus de topman. Tim Cox, de Business Development director van het API-platform Cloudprinter.com, kwam op #BOPE23 het specifieke model van de platformeconomie in de grafische industrie toelichten. Martijn Eier, de CEO en medeoprichter van Cloudprinter.com, was als spreker aangekondigd maar moest te elfder ure afzeggen. Cloudprinter.com connecteert printaankopers en printproductiebedrijven wereldwijd. Via het platform kunnen aankopers in real-time productprijzen en verzendkosten checken, ze kunnen orders doorgeven en ze krijgen in real-time statusupdates over hun bestellingen. De printproductiebedrijven kunnen via het platform hun productenaanbod en de prijzen managen, orders ontvangen en ze gebruiken de app om productie- en verzendstatussen uit te wisselen met hun klanten. "Werken via een printplatform vergroot uw geografische verkoopbereik. Wanneer uw markt groter wordt, hoeft u niet langer een allround drukkerij te zijn, maar kan u focussen op groeiende nichemarkten", aldus Cox. Ed Sander van ChinaTalk sloot #BOPE23 af met een verhelderende uiteenzetting over de e-commercetendensen in en van China. Sander vertelde hoe Chinese e-commercebedrijven meer en meer globaal gaan en de tussenpartijen richting onze markten overslaan. Ze gaan rechtstreeks van de fabriek naar de consument. De techanalist toonde met een heel actueel verhaal, kijk naar de ban van de TikTok-app, aan hoe Chinese internetreuzen data verzamelen op een uitgekiende en verleidelijke manier en daarmee razendsnel (China Speed) aan de slag gaan. Het succes van het Chinese modemerk Shein is nog een voorbeeld. "Kijk naar wat er vandaag gebeurt in China, dat is wat er in de toekomst ook hier zal gebeuren", gaf Ed Sander aan het BOPE-publiek mee.