Elk jaar worden er in Europa ongeveer 50 miljard enveloppen geproduceerd. De grootste markten zijn Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Maar hoewel dat cijfer van 50 miljard misschien doet duizelen, stelt het niet zoveel voor in vergelijking met de cijfers uit het begin van de jaren 2000. In die periode - toen de enveloppenmarkt nog groeide - werden er bijna 110 miljard stuks per jaar vervaardigd. Sindsdien heeft de financiële crisis van 2007-2008 toegeslagen en werd de eerste iPhone op de markt gebracht die op zijn beurt de weg vrijmaakte voor de digitale transformatie van de economie. Die twee gebeurtenissen hebben de enveloppenmarkt onomkeerbaar veranderd. Een andere factor die tot de inkrimping van de enveloppenmarkt in Europa bijdraagt: de digitale agenda van de Europese Unie die digitale oplossingen als basis ziet voor de economie. En dan hebben we het nog niet over de impact van de huidige crisissen in het post-covidtijdperk...
...
Elk jaar worden er in Europa ongeveer 50 miljard enveloppen geproduceerd. De grootste markten zijn Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Maar hoewel dat cijfer van 50 miljard misschien doet duizelen, stelt het niet zoveel voor in vergelijking met de cijfers uit het begin van de jaren 2000. In die periode - toen de enveloppenmarkt nog groeide - werden er bijna 110 miljard stuks per jaar vervaardigd. Sindsdien heeft de financiële crisis van 2007-2008 toegeslagen en werd de eerste iPhone op de markt gebracht die op zijn beurt de weg vrijmaakte voor de digitale transformatie van de economie. Die twee gebeurtenissen hebben de enveloppenmarkt onomkeerbaar veranderd. Een andere factor die tot de inkrimping van de enveloppenmarkt in Europa bijdraagt: de digitale agenda van de Europese Unie die digitale oplossingen als basis ziet voor de economie. En dan hebben we het nog niet over de impact van de huidige crisissen in het post-covidtijdperk... Van het tiental industriële enveloppenproducenten die in het begin van de jaren 2000 in België actief waren, blijft er nog maar één over: Elep. Dat bedrijf dat in 1963 in Lommel opgericht werd, telt vandaag 65 medewerkers. In de Benelux deelt het Belgische bedrijf, dat jaarlijks 500 miljoen enveloppen produceert, de markt met een Nederlandse concurrent. Elep staat van A tot Z in voor de productie van de omslagen - vanaf rollen of vellen, in het wit of in kleur, met of zonder venster. Bovendien kan het bedrijf alle formaten in flexo of offset bedrukken. Yves Peiffer, die sinds 1993 aan het hoofd van het bedrijf staat, had als eerste opdracht de schulden van het bedrijf weg te werken. Op dat moment had Elep zich net afgescheiden van het Nederlandse moederbedrijf Coverto dat failliet verklaard werd. Het was de bedoeling om de schulden af te lossen en het vertrouwen van de banken te winnen. "In 2000 zijn we kunnen beginnen investeren in de modernisering van ons machinepark om productiever te worden. Maar door de financiële crisis is de markt beginnen te krimpen", vertelt Peiffer. "Het dalende verbruik van enveloppen in Europa leidde ertoe dat de producenten één na één sloten. Sinds 2020 zijn wij in de Benelux nog met twee producenten." Vandaag zijn de klanten voornamelijk groothandels zoals Igepa, Antalis en Papyrus. Mailingbedrijven, postbedrijven zoals bpost, reclamebureaus en overheidsdiensten blijven grote verbruikers van enveloppen. Elep ziet opportuniteiten op de etikettenmarkt en daarom heeft het bedrijf in een digitale print- en afwerkingslijn voor labels geïnvesteerd. Het gaat om een inkjetpers Truepress Jet L350 SAI LM van SCREEN en de afwerkingsmodule C350Flex van Grafisk Maskinfabriek (semi-rotatieve machine die spotvernis kan aanbrengen en kan vergulden en stansen). "De economische schokken die zich almaar sneller opvolgen, hebben een impact op de enveloppenmarkt. We stellen vast dat bedrijven brieven vervangen door e-mails", legt Yves Peiffer uit. "Om onze overlevingskansen veilig te stellen en om niet meer van één enkele markt afhankelijk te zijn, was het nodig om onze activiteiten te diversifiëren. We hebben gekozen voor de productie van zelfklevende etiketten op rollen. Dat is een ander marktsegment dan dat van de enveloppen, maar we kunnen er wel de knowhow toepassen die we in de loop der jaren verzameld hebben", stelt de topman van Elep. De digitale productielijn voor etiketten die in augustus 2022 geïnstalleerd werd, heeft haar waarde al bewezen bij de eerste bestellingen van etiketten voor dranken, fruit en groenten, maar ook voor onderhoudsproducten. Tijdens de testperiode konden de mogelijke drukdragers en afwerkingen onderzocht worden. "Etiketten zijn een veelbelovende groeimarkt. Je hoeft gewoon maar even in de supermarkt rond te kijken, overal zie je etiketten. Terwijl het verbruik van enveloppen tijdens de covidperiode stilviel, bleef de etikettenmarkt groeien. We merken bijvoorbeeld dat brouwerijen telkens meer biersoorten op de markt brengen en dat elk bier zijn eigen etiket heeft. Daardoor nemen het aantal etiketten en ook de verscheidenheid in drukprocedés toe", analyseert Yves Peiffer. "Er is veel potentieel op die markt, de gevraagde volumes nemen toe en er is plaats voor nieuwe spelers. De Europese wetgeving wil trouwens komaf maken met eenmalige verpakkingen. Etiketten zullen dus hoe langer hoe belangrijker worden." 2023 wordt dus een scharnierjaar voor Elep dat een volledige nieuwe markt en nieuwe klanten moet veroveren. Met het oog daarop heeft Elep een nieuwe afdeling 'Etiketten' in het leven geroepen. De commerciële ontwikkeling van de etikettenproductie is aan Nadine Vanderwaeren toevertrouwd. Ze heeft een grote materiaalkennis en is met de etikettenmarkt vertrouwd. "Print wordt hoe langer hoe belangrijker omdat de klanten almaar meer flexibiliteit eisen", legt Vanderwaeren uit. Met de nieuwe etikettenpers mikt Elep op kleine en middelgrote oplagen tot een miljoen stuks, met inbegrip van labels voor voedingsproducten. Volgens de Japanse constructeur SCREEN voldoet de pers Truepress L350 SAI LM (Low Migration) aan de recentste normen voor voedingsverpakkingen. De inkjetpers voor etiketten "maakt gebruik van inkten met een beperkte migratie die aan de Europese wetgeving betreffende voedingsverpakkingen voldoen", bevestigt SCREEN. De digitale Truepress kan net zo goed kleine oplagen van 100 etiketten aan als rollen met verscheidene honderdduizenden labels. "De pers haalt een snelheid van 60 meter per minuut zodat ze snel op aanvraag gepersonaliseerde etiketten kan herdrukken. Dat stelt de klanten in staat om kleinere voorraden etiketten aan te houden", legt SCREEN Europe uit, dat in het Nederlandse Amstelveen is gevestigd. Elep mag zich dan al gedeeltelijk tot een etikettenproducent transformeren, het bedrijf wil zeker niet zijn kernactiviteit - de productie van omslagen - afstoten. "De vraag naar enveloppen blijft hoog omdat er geen concurrenten meer zijn", zegt Yves Peiffer. "We volgen de evolutie van de markt op de voet. Ondanks de energiecrisis en de prijsstijging voor papier, gingen de cijfers in 2022 de goede kant uit. Nu gaan we bekijken wat deze overgangsperiode voor ons inhoudt."