Sign & Print Expo gaat definitief voor sign

Sign & Print Expo heeft een lange weg afgelegd sinds de eerste editie van De Grafische Vakbeurs begin deze eeuw. Het initiatief kwam destijds van de Nederlandse selfmade succesondernemer Henny van der Most, die op verschillende locaties in het land evenementenhallen had opgekocht. De beurs startte zeer bescheiden in het afgelegen Hardenberg in het oosten van Nederland en werd gecombineerd met een vakbeurs voor kantoorartikelen. Toch werd het evenement in Hardenberg al snel een luis in de pels van het grote Grafivak in de Amsterdamse RAI. In de edities van De Grafische Vakbeurs die volgden verplaatste de beurs steeds vaker van de Evenementenhal Hardenberg naar de centraler gelegen Evenementenhal Gorinchem en groeide het evenement aan belang. Het succes van de Hardenberg- en Gorinchem-formule lag vooral in het feit dat de organisatie zijn standhouders koesterde en zijn bezoekers verwende. Niet de grote beursprimeurs, maar het ontmoeten stond centraal. Waar de RAI in Amsterdam standhouders benaderde met formulieren, restricties en kostbare extra opties, koos Gorinchem voor service en een no-nonsense-aanpak. In Amsterdam moest de bezoeker stevig betalen voor zijn plek in de parkeergarage en stond hij op de beursvloer langdurig in de rij voor een duurbetaalde en slappe bak koffie. In de Evenementenhal kreeg hij daarentegen gratis eten en drinken, en snel ook dankzij het talrijk aanwezige personeel. De parkeerplaats was gratis. Zo kreeg de Grafische Vakbeurs met zijn uitnodigende opzet steeds meer het karakter van een laagdrempelig netwerkevenement, terwijl Grafivak vasthield aan zijn zakelijke en elitaire imago. Dat laatste bleek de verkeerde keuze. Grafivak gooide in 2006 de handdoek in de ring, wegens lage bezoekersaantallen en tanende belangstelling van standhouders. Er waren meer redenen voor de teloorgang van de Amsterdamse beurs. De industrie stond rond de eeuwwisseling voor een enorme omwenteling. De persenfabrikanten deden elk jaar een stapje terug, wat slecht uitpakte voor Grafivak. De beurzen in Hardenberg en Gorinchem profiteerden ondertussen van de opkomst van printerproducenten als Canon, Ricoh, HP, Xerox, Xeikon en Konica Minolta. Waar eerst werd volstaan met bescheiden standaardstands, gooiden de printerleveranciers er elk jaar een schepje bovenop. De beurs in Gorinchem bleek behoorlijk ongevoelig voor conjuncturele schommelingen. Ook tijdens de economisch lastige jaren 2008 tot en met 2014 bleef de beurs bezoekers trekken en lukte het om leveranciers te verleiden tot deelname. Aan de titel van het evenement was inmiddels het woord 'Sign' toegevoegd. Die sector speelde een steeds grotere rol op de beursvloer. Dat was niet in de laatste plaats omdat grafische ondernemers belangstelling toonden voor grootformaat als nevenactiviteit. Nadat de evenementenhallen in 2016 waren overgenomen door beursgigant Easyfairs werd 'Sign' het leidende thema en werd de beurs omgedoopt tot Sign & Print Expo. Op onderdelen veranderde het karakter van het evenement, maar de basis bleef gelijk. Het parkeren was niet meer gratis, maar verder bleef de formule grotendeels gehandhaafd. Sinds beursmanager Rowdy van den Nieuwenhuizen de thematische invulling voor zijn rekening nam, wordt er meer nadruk gelegd op het creatieve karakter van de branche. In 2019 was er een stevig evenwicht tussen sign en print, met indrukwekkende stands van Ricoh, Canon en Konica Minolta, die volop meededen om het thema 'Streetart' vorm te geven. In 2020 volgde een afgeleide van het evenement onder de titel Sign & Print Festival. Die beurs kwam hortend en stotend op gang door de naderende dreiging van het coronavirus en moest om dezelfde reden voortijdig worden afgebroken. Sign & Print Expo kreeg zijn herstart in 2022, maar wie naar de beurs kwam om grafische stands te bezoeken, liep er wat verloren bij. De beurs in Gorinchem is veranderd in een volbloed sign-evenement, met hier en daar nog wat grafische accenten. De ontwikkeling laat zien dat de beurs meegaat met zijn tijd en ook voor de bezoeker schept het duidelijkheid. Wie naar Gorinchem afreist, weet voortaan wat hij kan verwachten. Opvallend was de samenwerking met Fespa tijdens deze editie. Die samenwerking resulteerde in een wedstrijd car wrapping in The Wrap Zone waar voor de eerste keer in Nederland de World Wrap Masters Netherlands plaatsvond. Patrick Vermeulen van Dutch Dutch Customs was de grote winnaar. Hij vertegenwoordigt Nederland op de World Wrap Masters Europe tijdens FESPA Global Print Expo op 31 mei en 1 juni in Berlijn. Niet iedere standhouder was te spreken over het thema Museum of visual communication. De gedachte achter het thema leek misschien te zijn dat de industrie ouderwets is en in het museum thuishoort. Maar dat was uiteraard niet de bedoeling van de beursorganisatie. Die wilde, net als in de voorgaande twee edities, het creatieve aspect van de industrie benadrukken. Daar valt zeker iets voor te zeggen, want de beurs trekt altijd bezoekers uit de creatieve sector en die sector is van belang voor de ontwikkelingen in de sign- en printindustrie. Ricoh, Konica Minolta en Xerox schitterden door afwezigheid. Amstel Graphics, in de tijd van De Grafische Vakbeurs steevast groots aanwezig met een keur aan afwerkapparatuur, keerde na een periode van afwezigheid terug met een bescheiden stand. Print.com ontbreekt zelden op een evenement en was ook deze keer niet te missen. Enveloppen- en verpakkingsspecialist Dortland & Van Beem voelden zich naar eigen zeggen goed thuis op de beurs. Canon, in het verleden vaak opvallend aanwezig, koos er deze keer voor om zich enkel te presenteren op stands van de partners Pantoon en het Nederlandse Spandex en Tripa. Tijdens Fespa in 2021 toonde Canon nog een spectaculaire behangfabriek, The Wallpaper Factory, waarmee op de beursvloer gepersonaliseerd behang werd geproduceerd. Wegens succes in Amsterdam prolongeert de printerproducent deze demonstratie tijdens Fespa Berlijn, komende juni. In Gorinchem lag het accent bij de Canon-partners vooral op verpakkingen, met machines uit de Colorado en Arizona-serie en op de UVGel-technologie. Pantoon toonde de productie van doosjes voor een biermerk. Ook HP-apparatuur was alleen bij partners te vinden, zoals bij Repromat. De leverancier presenteerde de HP Pagewide XL Pro als veelzijdige posteroplossing. De machine is in hoge mate configureerbaar en kan zowel van de rol als op vellen en plaatmateriaal afdrukken. Daarmee richtte Repromat zich hier vooral op de kleinere bedrijven en drukkerijen die snelle en relatief kleine producties aan hun portfolio wil toevoegen. Bedrijven die verpakkingen in (zeer) kleine oplagen willen produceren, krijgen al snel te maken met uitdagingen in de afwerking. Zo brengt het automatiseren van de productie van dozen vaak forse investeringen in grote machines met zich mee. Voor kleine oplagen zijn die investeringen over het algemeen te veel van het goede. Handelshuis Rotagraphic speelde slim in op de trend met de presentatie van de Körtgen FK 3500. De voetafdruk van deze vouwplakmachine is een van de pluspunten. Met een lengte van vijf meter neemt de machine relatief weinig ruimte in. Dat grote innovaties en primeurs niet nodig zijn om de aandacht van de bezoeker te trekken, bewees Zünd met de demonstratie van de G3 M-2500. De snijmachine stamt uit 2008 en werd op de beurs ingezet voor het snijden en frezen van hardboard. De standbemanning produceerde er krukjes met gefreesde tekst en design-lampen mee. De toepassing was niet bedoeld als optie om te concurreren met de diensten van de houtverwerkende industrie, maar was opnieuw een mooi voorbeeld van de zeer uitgebreide mogelijkheden die de sign- en display-sector te bieden heeft. De creatieve bezoeker die de roltrap nam naar de eerste verdieping van de evenementenhal werd op zijn wenken bediend. Daar bevond zich namelijk de sensatie van de beurs: Printing Wonderland. Probo, uit het Nederlandse Dokkum, had een enorm decor gebouwd, waarin alle toepassingen waren verwerkt die deze sign-producent kan aanbieden. Het decor bestond uit verschillende ruimtes waarin telkens een andere toepassing werd getoond, beginnend met een volledig witte zaal die een wereld zonder print verbeeldde. Wie daarna door een van de twee deuren naar de volgende ruimte stapte, kwam in een wereld vol kleur en print terecht. Grootformaatprint kan elke ruimte opvrolijken, dat leek de boodschap. Van badkamer en ballenbak tot ludieke 'peepshow', en dat met materialen als behang en golfkarton tot en met plaatmateriaal en textiel - overal was aan gedacht. Probo hield het eigen merk daarbij op een bewonderenswaardige manier op de achtergrond. De beleving was belangrijker dan de naam van de standhouder, waardoor de boodschap des te beter overkwam. Op een leuke manier werden de mogelijkheden van bedrukte akoestische panelen getoond, folietoepassingen, labels en vloerzeilen. Probo-directeur René de Heij was aanwezig en vertelde over het idee achter de stand. "We praten in de industrie veel over alles wat moeilijk is, maar ondertussen geven we kleur aan de wereld. Zonder print is alles leeg en grijs, dat moeten we vaker benadrukken." Tijdens de wandeling door Printing Wonderland werd duidelijk hoe breed het palet van Probo in de loop der jaren is geworden. Resellers kunnen via een API directe online-verbindingen leggen met het bedrijf en op die manier bestellingen (via de webshop) automatiseren. Electronic (of 'Intelligent') Printing is mogelijk dankzij de samenwerking met Tapp.online. Er was uiteraard aandacht voor het milieu. Probo ontwikkelt een product op basis van recyclage met de naam Sign Again. "We gaan naar een recycle-economie", aldus René de Heij. Zelfs over het hergebruik van het decor was nagedacht. Het decor kreeg na de beurs in zijn geheel een plek in de showroom van het bedrijf in Dokkum. In Printing Wonderland dwaalden opvallend veel jongeren rond; een duidelijke aanwijzing dat Probo de juiste richting kiest voor de toekomst. De presentatie was de uiterste consequentie van de beurs zoals beursmanager Van den Nieuwenhuizen die nu al een paar jaar voorstaat: creativiteit als grote aanjager van de industrie. De standhouders kunnen van elk evenement - dus zeker ook van een sign-beurs - een feest maken. Probo legde de lat voor komende edities hoog. Het succes van blikvanger Printing Wonderland ging ten koste van de andere activiteiten op de eerste verdieping, zoals het sprekersprogramma in de theaterzaal. Het was altijd al een flinke klus om bezoekers vanaf de beursvloer naar de ietwat verborgen toegangsdeur van het theater te lokken. Maar nu er een feestelijke ontvangstcommissie - inclusief enorme ereboog en kleurrijk onthaal - van Probo wachtte bovenaan de nieuwe, centraal gelegen roltrap, was die toegangsdeur zo goed als onzichtbaar geworden. Hoewel de beurs in Gorinchem een echt netwerkevenement is, waarbij de aanwezige machines een stevige meerwaarde vormen, blijft een goed sprekersprogramma een belangrijk onderdeel. De sign-industrie heeft over opdrachten weliswaar niet te klagen, maar uitdagingen voor de toekomst zijn er te over. De stap richting verpakkingen brengt allerlei nieuwe vragen met zich mee. Het toenemende aantal beeldschermen in het straatbeeld vormen een serieuze concurrentie voor offline sign-toepassingen. Sign-bedrijven moeten steeds beter nadenken over hun workflow, automatisering, kostprijsberekening, afvalvermindering, recyclage en duurzame materialen. Het zijn stuk voor stuk onderwerpen die voor een sign-producent totaal anders worden ingevuld dan voor een traditionele drukkerij. Wie het sprekerstheater bezocht, kon kijken en luisteren naar onderwerpen die, in sommige gevallen, ook voor sign-specialisten interessant waren, maar de bezoeker waande zich er vooral weer op een ouderwetse grafische vakbeurs. De ontwikkelingen in de verpakkingsindustrie zijn relevant, maar juist een presentatie over 'Data-driven' verpakkingsontwerp loopt voor de kleine oplagen waar de sign-industrie mee te maken krijgt iets voor de muziek uit. Hetzelfde geldt voor een onderwerp als neuromarketing en de psychologie van ontwerp. Een presentatie over prijsverhogingen is altijd een goed idee, maar de sign-makers krijgen met zeer specifieke berekeningen te maken, die niet altijd aansluiten bij de traditionele drukker. Wederom was er het onvermijdelijke debat over inkjet versus offset. Alle bekende pijnpunten passeerden de revue, zoals het omslagpunt, de keuze uit substraten en de kosten per afdruk. Positieve uitzondering was het debat met Frank Huigen van Canon die - net als tijdens eerdere debatsessies - als enige aandacht had voor het duurzaamheidsargument: printing on demand maakt het mogelijk om relevant drukwerk op maat te maken, waardoor er minder papier ongebruikt wordt weggegooid. De debatsessie ging vergezeld van de uitdrukkelijke belofte dat er aan de eindeloze discussie toch een eind zou worden gemaakt. Dat lukte in de theaterzaal helaas niet, maar op de beursvloer was het pleit allang beslecht. De mogelijkheden van inkjet worden door de gehele sign-wereld omarmd. De sign-industrie kent vooral pragmatische ondernemers die kiezen voor de techniek en productiewijze die het beste bij hun klantgroep past. Op een discussie over zeefdruk versus inkjet zit niemand te wachten. Wie in Gorinchem langs de stands liep, zag een branche die misschien niet vooruit holt op de ontwikkelingen, maar toch zeker de toekomst met vertrouwen tegemoet kan zien.