Nieuwe fruitbakjes met 40 procent rPET

Om minder plastic in haar verpakkingen te gebruiken voert Albert Heijn (AH) een tweesporenbeleid. Aan de ene kant kijkt de retailer met inmiddels bijna zeventig vestigingen in Vlaanderen waar plastic echt nodig is en waar het mogelijk dunner kan. Daarnaast probeert AH steeds meer gerecycleerd materiaal in te zetten om minder virgin materiaal te hoeven gebruiken. Meest recente voorbeeld daarvan zijn de bakjes met 500 gram fruit die voor 40 procent uit gerecycleerd (r)PET bestaan. Deze liggen vanaf februari in de winkel. Van het gerecycleerde materiaal is de helft afkomstig uit huishoudelijk afval, voegt verpakkingsexpert voor eigen merken Marion Beugelsdijk toe. In eerste instantie gaat het om ruim 500.000 bakjes per jaar. De rPET wordt als middelste laag tussen twee virgin PET-lagen gebruikt, zodat er geen migratie van eventuele schadelijke restanten naar het product kan plaatsvinden. Dit is een zogeheten ABA-constructie. Daarbij is de eis van de European Food Safety Authority (EFSA) dat dit gerecycleerde PET voor 95 procent uit voedselverpakkingen komt. De EFSA hanteert dit als eis om een minimale voedselgarantie te kunnen garanderen." Aan die eis voldoet Umincorp dat dit reinigings-, sorteer- en shredderproces voor Albert Heijn doet. "Het is een proces dat is ontwikkeld door Peter Rem aan de Technische Universiteit van Delft en door Umincorp opgeschaald", vertelt Beugelsdijk. De AH-verpakkingsdeskundige vervolgt dat de retailformule bewust met PET is begonnen om gerecycleerd verpakkingsmateriaal voor voedselverpakkingen in te zetten. "PET is heel goed afwasbaar is. PET uit huishoudelijk verpakkingsafval is de enige soort plastic die na recycling als voedselverpakking gebruikt mag worden. Tot nu toe kon dit alleen met PET-flessen zoals statiegeldflessen. Voorheen werden PET-bakjes, zoals champignonbakjes en schaaltjes voor vlees, gerecycleerd tot verder niet-recycleerbaar gekleurd plastic of laagwaardigere doeleinden, zoals bermpaaltjes of picknicktafels. Het is voor het eerst dat deze bakjes nu worden gerecycleerd tot transparante, opnieuw recycleerbare voedselverpakkingen." "Het voordeel van het recyclen van oude PET-bakjes is dat meer PET uit de flessenstroom opnieuw beschikbaar komt voor flessen zodat er minder nieuw (fossiel) plastic nodig is", aldus Albert Heijn. "Daarnaast geeft het de plasticrecycling een boost omdat meer gebruikte voedselverpakkingen weer een nieuw leven als voedselverpakking krijgen. Tenslotte zorgt het ook voor meer beschikbaarheid van gerecycleerd PET, een uitdaging die alleen maar groter wordt naarmate de vraag naar gerecycled plastic toeneemt." Albert Heijn streeft naar het gebruik van minimaal 50 procent gerecycleerd PET in 2025. "Daarbij worden eerst alle plastic verpakkingen uit het huishoudelijk afval gehaald. Vervolgens worden ze geschredderd, waarna de flakes van de verschillende kunststoffen van elkaar worden gescheiden. Daarna worden de flakes gesmolten waarna ze voor nieuwe verpakkingstoepassingen kunnen worden gebruikt. Volgens Beugelsdijk is dit de meest efficiënte manier gebleken om PET uit de nascheiding te scheiden van andere kunststofsoorten. "Het blijkt dat, wanneer je eerst de verpakkingen van elkaar scheidt en deze dan vervolgens gaat schredderen, je meer waste hebt." De nieuwe fruitbakjes vormen slechts één van de initiatieven van Albert Heijn om haar verpakkingen zo circulair mogelijk te maken. Zo zijn er inmiddels ook al vleesbakjes die uit zoveel mogelijk PET bestaan, licht Beugelsdijk verder toe. "Voorheen hadden de vleesbakjes over het volledige interieur een PE-laag voor de sealbaarheid. De schaaltjes bestaan nu volledig uit PET waarbij er alleen op de randjes van de bakjes een coating met daarin PE wordt aangebracht voor de sealing. Daar zit heel wat ontwikkeling in, want PE blijft nog steeds het beste materiaal om mee te sealen." Bekende andere innovatie op het gebied van plastic besparing zijn de zakjes waarin sinds kort verpakt wordt gekocht. Deze heeft Albert Heijn samen ontwikkeld met vaste vleesleverancier Hilton Foods. Deze kwamen in de plaats van de bekende schaaltjes met een absorbermatje. Dat scheelt meer dan 500.000 kilo plastic op jaarbasis, een besparing van 70 procent. Het zakje staat iets bol doordat zuurstof is toegevoegd. Zo wordt het gehakt goed beschermd. "Deze zakjes kunnen helaas - nog - niet van monomateriaal worden gemaakt, vanwege de benodigde barrière", licht Beugelsdijk toe. "Daarom bestaan uit een laminaat van PP met EVOH." Niet alle vlees is geschikt om in zakjes te verpakken, erkent Beugelsdijk. "Bijvoorbeeld door het vocht en de eiwitten die dan in de verpakking terecht komen. Maar we proberen wel de absorber zoveel mogelijk weg te laten. Dat kan bijvoorbeeld in de skinverpakking die we voor biefstuk gebruiken." Ook bij andere foodverpakkingen heeft Albert Heijn al grote stappen in plastic reductie gemaakt. Zo zitten maaltijd- en lunchsalades tegenwoordig in een dunnere schaal en zijn de snoepgroenten van de bekende emmer met deksel naar dunne bakjes met een topfolie 'verkast'. Inmiddels is ook een begin gemaakt met de aanpassing van meer dan honderd kaasverpakkingen met als resultaat een plasticreductie van 200.000 kilo per jaar. Daarbij worden plakjes kaas in een hersluitbare envelop verpakt met daarom een papiertje om de kaas hygiënisch als een stapeltje uit de verpakking te kunnen schuiven. Het papiertje vervangt het PET-schaaltje wat in de oude verpakking zat. De envelop is geen laminaat maar een mix van PE en PP. "Daarmee is ook deze verpakking nog niet recyclebaar, maar wel zo goed mogelijk voorbereid volgens het KIDV en CEFLEX", vertelt Beugelsdijk. De sapflessen van het eigen merk zijn al wat langer van 100 procent gerecycleerd PET. De fles is voorzien van een afwasbaar etiket en is beperkt van omvang. "Daarmee is zij in de sorteerinstallatie makkelijk van de fles te scheiden. Dat was nog wel een uitdaging want het sap wordt koel afgevuld. Dus dan moet het etiket wel goed blijven plakken, terwijl zij er na gebruik wel makkelijk af te wassen moet zijn." Overigens heeft Albert Heijn ook op het gebied van non-food al veel gedaan op het gebied van het circulair maken van verpakkingen. Zo zijn de wasmiddelenflessen van het eigen merk al van 100 procent gerecycleerd PE en daarmee opnieuw recycleerbaar. "De fles heeft ook een PE-full body sleeve in ultrastretch. Dat laatste houdt in dat zij mooi de vorm van de fles volgt en vervolgens heel makkelijk van de fles gescheiden kan worden door het recyclagebedrijf." Het voordeel bij Albert Heijn is dat wij een ontzettend groot assortiment hebben", besluit Beugelsdijk. "Daardoor hebben wij als verpakkingskundigen ruime mogelijkheden om het gebruikte materiaal van de ene verpakking weer inzetten als recyclaat in verpakkingen van andere producten. Zo kunnen we bijvoorbeeld het PE en de PP van de melkverpakkingen hergebruiken in de flessen van wc-reinigers of de shampooflessen van ons eigen merk Care."