Het eerste initiatief om een dunwandige biobased spuitgietverpakking van PLA (polymelkzuur of polylactide) te gaan produceren dateert van zes jaar geleden. Directeur Niels L'Abée van SFA Packaging in Middelharnis (NL), raakte tijdens een seminar in gesprek met onderzoekers van de Universiteit van Wageningen die de mogelijkheden van PLA-spuitgietverpakkingen onderzochten. De derde partner in het project werd Rodenburg Polymers (Oosterhout, NL). En dat is een belangrijke schakel, want dit bedrijf levert het PLA-granulaat waarvan de bakjes worden geproduceerd. Dit wordt gemaakt van maïs of suikerriet.
...

Het eerste initiatief om een dunwandige biobased spuitgietverpakking van PLA (polymelkzuur of polylactide) te gaan produceren dateert van zes jaar geleden. Directeur Niels L'Abée van SFA Packaging in Middelharnis (NL), raakte tijdens een seminar in gesprek met onderzoekers van de Universiteit van Wageningen die de mogelijkheden van PLA-spuitgietverpakkingen onderzochten. De derde partner in het project werd Rodenburg Polymers (Oosterhout, NL). En dat is een belangrijke schakel, want dit bedrijf levert het PLA-granulaat waarvan de bakjes worden geproduceerd. Dit wordt gemaakt van maïs of suikerriet. Dat spuitgieten van een dunwandige verpakking was nog niet zo eenvoudig, want PLA vloeit niet voldoende in de mal", vertelt L'Abée. Het gangbare PP (propyleen) wordt onder hoge temperaturen heel dun vloeibaar, maar PLA blijft bij verhitting dezelfde viscositeit houden. Maar daarmee ontbeert het de 'natuurlijke' eigenschap die nodig is om spuitgietbakjes te maken met een dunne wand. Hoe vloeibaarder de kunststof, hoe dunner je de verpakking kunt maken is het principe, aldus de uitleg van L'Abée. Het geheim van de smid om die eigenschap wel te creëren zit hem in de toevoeging van twee andere, eveneens natuurlijke grondstoffen: olie en een tweede biopolymeer. Deze maken 10 tot 30 procent uit van de totale samenstelling. Deze twee toevoegingen zorgen ervoor dat de benodigde geringe viscositeit van het materiaal wordt bereikt tijdens de verhitting. Volgens L'Abée hebben de PLA-bakjes door deze toevoeging tevens dezelfde mechanische eigenschappen als een PP-bakje Een opvallende bijkomstigheid bij de productie is wel dat de krimpfactor van de PLA-bakjes geringer is dan die van PP. Dat betekent dat de bakjes hoger en/of breder zijn dan hun 'PP-collega's als ze uit de mal komen. "Daar zal dus met een eventuele inzet in een afvullijn rekening mee moeten worden gehouden. Ze moeten immers wel in de productielijn passen", stelt L'Abée. Producten die in aanmerking komen voor een dergelijke verpakking zijn tomaatjes, salades en boterkuipjes. In MCC Verstraete in Maldegem vond SFA Packaging zelfs een partner die bedrukte inmould labels voor de bakjes levert, waarmee de totale verpakking van PLA is. De PLA-bakjes hebben qua verpakt product ook hun beperkingen, erkent L'Abée. Zo is het niet mogelijk ze af te vullen met een verhit product, omdat dan de structuur van het materiaal wordt aangetast. Oftewel het bakje begint te smelten. De deelnemende partijen hebben al behoorlijk geïnvesteerd in de ontwikkeling van de PLA-spuitgietbakjes. Daarbij is de helft van de kosten voor rekening van de Topsector Agri&Food die het project subsidieert als kansvol verduurzamingsproject. "We testen nu nog in bestaande mallen, maar als een bedrijf een afwijkend verpakkingsformaat wil hebben, moeten we natuurlijk ook gaan investeren in nieuwe matrijzen, vertelt L'Abée. Maar hij ziet ook heel nadrukkelijk de voordelen van het pionieren met een nieuwe techniek voor zijn bedrijf. Hij kwalificeert SFA Packaging in Middelharnis (NL) als een van de grootste aanbieders van spuitgietverpakkingen in de Benelux met een omzet van 18 miljoen euro. "Het is goed om als bedrijf bezig te zijn met ontwikkelen. De uitkomsten zijn van tevoren onzeker maar het is sowieso goed om daardoor contacten te hebben met universiteiten en andere spelers die hier in mee denken." Daarnaast worden de ontwikkelingskosten voor 50 procent gedekt vanuit een subsidie uit de Nederlandse Topsector Food&Agrio dat dit soort innovaties stimuleert. De afvalfase van de nieuwe verpakkingen is nog een punt, bevestigt L'Abée. "Het voordeel is wel dat je het zowel kunt recycleren als composteren. Er bestaat alleen geen aparte sorteerstroom voor PLA, maar die kun je met een extra infraroodvoorziening in een sorteerinstallatie wel realiseren. En als we allemaal zouden denken in beperkingen, zou er nooit iets gebeuren op het gebied van ontwikkeling. Daarnaast is het materiaal nu al industrieel composteerbaar. Uit testen van de Universiteit van Wageningen is gebleken dat hij in een dergelijke installatie sneller afbreekt dan een appel. De wetenschappers onderzoeken nu verder ook naar de mogelijkheid van thuiscompostering.